Pistacje – Właściwości smacznych orzechów

1
17601
pistacje
Pistacje to bardzo zdrowa i smaczna odmiana orzechów

Pistacje są jednymi z najstarszych orzechów stosowanych przez człowieka, które są obecnie znane praktycznie na całym świecie. Wszystkie odmiany pochodzą z Azji Zachodniej, a archeologiczne dowody wskazują włączenie pistacji do diety człowieka już w 6000 r. p.n.e. Uprawiano je głównie na terenie dzisiejszego Iranu, Iraku i Syrii. Współcześnie pistacje są również uprawiane w wielu innych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, Australia, Turcja czy Chiny.

Pistacje to orzechy z suchą, twardą, zewnętrzną skorupką w kształcie muszli i smacznym wewnętrznym jądrem, które jest często spożywane jako przekąska lub dodatek deserów. Wiele osób zastanawia się gdzie rosną pistacje? Czy pistacje są zdrowe? Dlaczego pistacje są drogie? Jakie są właściwości pistacji? Na wszystkie te pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Uprawa pistacji

uprawa pistacjiDrzewo Pistacia vera jest rośliną, która pochodzi z terenów dzisiejszej Syrii, Grecji, Iranu i znacznej części Azji Zachodniej, ale obecnie jest także uprawiana w Stanach Zjednoczonych, Turcji, we Włoszech i wielu innych krajach. Największym producentem i eksporterem pistacji właściwej jest Iran.

Pistacje rosną na drzewach i mają naturalnie brązowe skorupki. Jądra wewnątrz nich są zielonkawe, uzyskując zabarwienie z chlorofilu. Drzewa pistacjowe rosną do ok. 10 metrów wysokości i są roślinami pustynnymi. Dojrzałe drzewo pistacjowe daje średnio około 50 kg nasion pistacjowych rocznie.

Orzechy pistacjowe w sprzedaży

Pistacje są zwykle sprzedawane częściowo otwartą skorupką, dzięki czemu zadanie oddzielenia ziarna od niej jest łatwe. Powłoka otwiera się sama podczas procesu wzrostu i jest jego zwieńczeniem. Nieotwarte pistacje są orzechami niedojrzałymi i powinny być odrzucane.

Czasami pojawiające się na rynku orzechy z czerwonymi skorupkami są wynikiem barwienia dla walorów estetycznych. Choć niektórych cieszy kolor czerwony, wiele osób uważa, że czerwony barwnik niekorzystnie wpływa na smak orzecha, a także może również plamić ubranie i ręce.

Pistacje stanowią nie tylko smaczną i pożywną przekąskę, ale także stosuje się je również do pieczenia i gotowania. Ich unikalna faktura i kolorystyka sprawia, że to popularny dodatek do sałatek i przystawek. Jest również częstym dodatkiem do deserów i źródłem smaku lodów pistacjowych.

Pistacje sprzedawane są w wielu różnych postaciach. Można je znaleźć prażone, z lub bez soli oraz surowe. Spotkać można także orzechy w karmelu, a także łuskane. Cena pistacji w Polsce waha się w przedziale 40 – 60 zł za kilogram. Dlaczego pistacje są takie drogie? Wynika to przede wszystkim z wydajności upraw oraz ograniczenia miejsc, w których można je uprawiać. Wpływ na cenę orzeszków pistacjowych ma również odległy transport.

Pistacje niesolone – Wartości odżywcze

Wartości zostały podane dla porcji 100 g, a wartości procentowe są zgodnie z dietą 2000 kalorii.

  • Ilość kalorii – 568,
  • Białko – 21 g (43%),
  • Całkowita zawartość tłuszczu – 46 g (71%),
  • Wszystkie kwasy tłuszczowe omega-3 – 262 mg,
  • Wszystkich kwasy tłuszczowe omega-6 – 13636 mg,
  • Jednonienasycone kwasów tłuszczowe – 24,2 g,
  • Tłuszcze nienasycone – 13,9 g,
  • Cholesterol – 0 mg (0%),
  • Węglowodany – 27 g (9%),
  • Błonnik pokarmowy – 10 g (41%),
  • Cukry – 8 g,
  • Witamina A – 262 IU (5%),
  • Witamina C – 2,3 mg (4%),
  • Witamina K – 13,2 ug (16%),
  • Witamina B1 (tiamina) – 0,8 mg (56%),
  • Witamina B2 (ryboflawina) – 0,2 mg (9%),
  • Witamina B3 (niacyna) – 1,4 mg (7%),
  • Witamina B6 (pirydoksyna) – 1,3 mg (64%),
  • Witamina B9 (Kwas foliowy) – 50 ug (12%),
  • Wapń – 110 mg (11%),
  • Żelazo – 4,2 mg (23%),
  • Magnez – 120 mg (30%),
  • Fosfor – 485 mg (48%),
  • Potas – 1042 mg (30%),
  • Cynk – 2,3 mg (15%),
  • Miedź – 1,3 mg (66%),
  • Mangan – 1,3 mg (64%),
  • Selen – 9,3 μg (13%).

Cenne białko i przeciwutleniacze

Orzechy pistacjowe to skarbnice ważnych przeciwutleniaczy, które mogą zapobiec uszkodzeniu komórek organizmu. Wyższe poziomy tych związków w organizmie, to zmniejszenie ryzyko śmierci komórek. Obecne w pistacjach antyoksydanty to m.in. witamina A, witamina E i luteiny. Z kolei pochodzące z orzechów białko pomaga w regeneracji i tworzeniu nowych komórek.

Źródło argininy

Pistacje posiadają względnie znaczne argininy, która odgrywa ważną rolę w procesach przemiany materii w organizmie. Pozwala ona na zwiększenie poziomu tlenku azotu w organizmie, a tym samym ogranicza tworzenie się zatorów tętniczych wzdłuż ścian. Arginina, lepiej znana, jako L-arginina, to „cudowny” aminokwas, który pomaga w poprawie funkcjonowania wielu procesów zachodzących w organizmie. Zwiększa także ukrwienie i siłę mięśni.

Fitosterole

Innym powodem dla uwzględnienia pistacji w diecie są obecne w nich fitosterole, które pomagają obniżyć poziom cholesterolu, co w efekcie prowadzi do spadku ryzyka rozwoju chorób serca i całego układu krążenia. Badania wykazały także potencjał działania fitosteroli w zakresie zmniejszenia ryzyka zachorowania na nowotwory. Ok. 100 g pistacji zawiera 279 mg fitosteroli!

Minerały

Pół filiżanki pistacji może dostarczyć odpowiedniej ilości bardzo ważnych dla organizmu minerałów, takich jak wapń, żelazo, magnez i miedź. Występujące w pistacjach w bardzo dużych ilościach wapń i żelazo to minerały niezbędne do wielu procesów prawidłowego działania ludzkiego organizmu.

Kalorie

100 gramów pistacji zawiera niemal 600 kalorii, co jest poziomem dosyć wysokim. Jednak liczba kalorii z pistacji jest niższa w porównaniu do innych tego typu produktów spożywczych, takich jak migdały czy orzechy włoskie. W nadmiernych ilościach mogą powodować przyrost masy ciała, co może w konsekwencji prowadzić do otyłości.

Pistacje solone

solone pistacjePistacje solone to najczęściej występująca w sprzedaży forma tych orzeszków. Niestety, co prawda obecność soli podkreśla walory smakowe, ale jednocześnie negatywnie wpływa na nasze zdrowie. Przede wszystkim wpływają na podwyższenie ciśnienia krwi oraz zatrzymują wodę w organizmie. Słone produkty można za to dłużej przechowywać, nie przejmując się o ich zepsucie.

Korzyści zdrowotne ze spożywania orzechów pistacjowych

  • Jedną z najbardziej znaczących korzyści ze spożywania orzechów pistacjowych jest pozytywny wpływ zawartych w nich związków organicznych na utrzymanie zdrowia serca. Ponieważ są one bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, stanowią jedną z najzdrowszych przekąsek dla całego układu naczyniowego. Wpływają także na obniżenie wysokiego ciśnienia krwi.
  • Inna ważna informacja żywieniowa dotyczy właściwościach pistacji w zakresie wpływu na poprawę funkcji wzroku. Zawarte w nich przeciwutleniacze m.in. zmniejszają ryzyko związanego z zaawansowanym wiekiem rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej.
  • Wysoka zawartość przeciwutleniaczy zapewnia również zmniejszenie ryzyka zachorowania na nowotwory.
  • Bogactwo miedzi, magnezu i witamin z grupy B, wspomaga pracę systemu immunologicznego, a tym samym pozwala lepiej zapobiegać wielu chorobom.
  • Orzeszki pistacjowe są cennym składnikiem diety wegan i wegetarian, gdyż mogą pomóc uzupełnić braki białka w diecie. Połączone ze zbożami, warzywami, owocami i nasionami doskonale bilansują podaż najważniejszych składników odżywczych i wspomagają podstawowe funkcje organizmu.
  • Orzeszki pistacjowe są bogate w fitosterole, które wpływają na zmniejszenie wchłaniania cholesterolu z różnych produktów spożywczych. Proces ten pomaga w obniżeniu poziomu “złego” cholesterolu LDL w organizmie.
  • Zawarte w pistacjach składniki organiczne zmniejszają podatność na choroby i zaburzenia zdrowotne, takie jak cukrzyca typu I, zespół metaboliczny, zaburzenia erekcji, udar, demencja, alergie, zapalenie stawów, inne problemy immunologiczne.
  • Będąc dobrym źródłem błonnika pokarmowego, jedzone w rozsądnych ilościach pistacje mogą wpływać na poprawę funkcjonowania okrężnicy. Zawarty w diecie błonnik pokarmowy zapewnia prawidłowe i systematyczne wypróżnienie.
  • Błonnik pokarmowy w diecie pełni dwie bardzo ważne funkcje, które prowadzić mogą do utraty wagi ciała i lepszej pracy jelit. Włączenie orzechów pistacjowych do regularnej diety, niewątpliwie może w tym pomóc!

Pistacje – Właściwości zdrowotne

Wiele osób zastanawia się czy pistacje są zdrowe. Odpowiedź jest prosta. Wszystko zależy od ich ilości w diecie, jakości produktu, predyspozycji osobniczych oraz łączenia z innymi składnikami diety. Moga one jednak bardzo dobrze wspomagać wiele różnych funkcji organizmu.

  1. Mogą polepszać funkcje układu odpornościowego

Poprawa funkcji immunologicznych organizmu to jedna z korzyści zdrowotnych ze spożywania, której po prostu nie można pominąć. Dla zdrowego układu odpornościowego niezbędne jest odpowiednie spożycie witaminy B6, a osiągnąć to można dzięki garści orzeszków. Brak witaminy B6 może mieć negatywny wpływ na aktywność mózgu, a także sprawia, że układ odpornościowy zwalczania infekcje nieskutecznie. Pistacje z pewnością mogą pomóc w pobudzaniu układu odpornościowego, a zawarta w nich witamina B6 pomaga w tworzeniu czerwonych krwinek.

  1. Wpływają na utrzymanie zdrowia skóry

Jedna z najczęściej omawianych korzyści zdrowotnych z jedzenia pistacji związana jest z ich działaniem na skórę. Dla zachowania zdrowej cery i skóry często zaleca się, aby spożywane pokarmy były bogate w witaminę E. Powód jest prosty. Witamina E chroni skórę przed promieniowaniem UV i spowalnia procesy starzenia. Na szczęście pistacje zawierają witaminę E, a ich regularne spożywanie zapewnia również ochronę przed szkodliwym i niszczącym promieniowaniem UV.

  1. Mogą wspomagać zdrowie serca

Jedzenie pistacji w umiarkowanych ilościach może pomóc w utrzymaniu zdrowego serca. Orzechy te są doskonałym źródłem jednonienasyconych tłuszczów, które mogą odgrywać istotną rolę w obniżaniu złego cholesterolu. Jak wszyscy wiemy, zły lub cholesterol LDL jest głównym winowajcą niedrożności tętnic, co odcina dopływ krwi do serca, a w końcu może powodować zawał. Jednak to zagrożenie dla zdrowia można obniżyć poprzez dodanie pistacji do codziennej diety. To proste rozwiązanie, aby zapobiec występowaniu wielu dolegliwości i niesprawności pracy serca. Badania dowiodły, że pistacje posiadają niesamowitą zdolność do obniżania cholesterolu, dzięki ich wysokiej koncentracji jednonienasyconych tłuszczów. Można powiedzieć, że zdrowa dieta uzupełniona pistacjami jest zdecydowanie potężnym narzędziem dla zdrowego serca.

  1. Wpływają na  poprawę zdrowia oczu

Korzyści zdrowotne pistacji w zakresie ochrony serca są znaczne, jednak wpływają one również na zdrowie oczu. Zawarte w nich karotenoidy działają w zakresie ochrony oczu przed schorzeniami związanymi z wiekiem, takimi jak zaćma. Gdy w codziennej diecie znajdą się pokarmy bogate w karotenoidy zmniejsza się także ryzyko uszkodzenia siatkówki, które pojawia się wraz z wiekiem.

  1. Obniżają ryzyko wystąpienia choroby układu sercowo-naczyniowego

Na podstawie wyników wielu badań stwierdzono, że spożywanie pistacji wpływa na zmniejszanie ilości cholesterolu w krwi. Jedna filiżanka orzeszków dostarcza ok. 700 kalorii, ponad 500 z nich wynika z obecności tłuszczów. Większość zawartego w pistacjach tłuszczu to jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które zmniejszają poziom lipoprotein o małej gęstości (LDL), tym samym zmniejszając ryzyko występowania chorób serca. Niepotwierdzone są natomiast informacje na temat potencjału zwiększania stężenia lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL).

  1. Pozwalają lepiej redukować stres

Spożywanie pistacji zmniejsza stres, związany z podwyższonym ciśnieniem krwi, nawet aż o 10%. Jest to jedna z najważniejszych właściwości tych orzechów.

Możliwe skutki uboczne spożywania pistacji

Chociaż orzeszki pistacjowe są uznawane za generalnie zdrowe i bezpieczne, jedzenie zbyt dużych ilości może mieć negatywny wpływ na wagę ciała, ciśnienie krwi i pracę przewodu pokarmowego. Do najczęściej występujących problemów należy zaliczyć:

  1. Reakcja alergiczna

Ludzie, którzy cierpią na alergie pokarmowe, zwłaszcza alergie związane z orzechami, powinni spożywać pistacje ze szczególną ostrożnością. Objawy alergii na pistacje obejmują:

  • wysypkę i swędzenie po zjedzeniu oraz wejściu w kontakt z produktami z pistacji,
  • obrzęki twarzy i innych części ciała,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • skurcze brzucha,
  • kaszel,
  • trudności w oddychaniu,
  • ucisk w klatce piersiowej.

Anafilaksja jest rzadka, ale jest to stan zagrażający życiu. Niskie ciśnienie krwi, trudności w oddychaniu, słaby puls i utrata przytomności to tylko niektóre z objawów przedmiotowych i podmiotowych reakcji anafilaktycznych.

  1. Przybranie na wadze

Wysoka zawartość białka i błonnika sprawia, że pistacje to dla wielu ludzi satysfakcjonujące i wygodne przekąski. Jeśli jednak spożywasz je w dużych ilościach, można przybrać na wadze. Zbyt dużo jedzenia czegokolwiek nigdy nie jest dobre, a skutkami ubocznymi zazwyczaj jest wyższy procent tłuszczu w organizmie i większy obwód talii. Jeszcze większy wpływ na zwiększenie wagi ciała będą miały pistacje solone.

  1. Ciśnienie krwi

Naturalne pistacje mają bardzo niski poziom sodu, w granicach 0 – 2 mg na porcję. Jednak prażone pistacje, przyprawione solą, mogą zawierać do 120 mg sodu na porcję. Jedzenie 1/2 do 1 filiżanki solonych pistacji może zwiększyć spożycie sodu w granicach 263 – 526 mg, zwiększając ciśnienie krwi, jako szkodliwy efekt uboczny.

  1. Problemy żołądkowo-jelitowe

Pistacje mogą mieć zły wpływ na przewód pokarmowy u niektórych ludzi, szczególnie tych, którzy reagują na związek fruktany. Fruktany nie są niebezpieczne, ale mogą niepokoić układ pokarmowy, co prowadzi do wzdęć, biegunki lub zaparcia, a czasem bólów brzucha. Jeśli nie tolerujesz fruktanów stopień objawów ze strony przewodu pokarmowego będzie zależeć od ilości spożytych pistacji.

 

Źródła

Serwis Skarbnica Natury korzysta tylko z wysokiej jakości źródeł, w tym recenzowanych badań naukowych, aby treść naszych artykułów poprzeć faktami. Poznaj naszą politykę redakcyjną, aby dowiedzieć się więcej o tym, w jaki sposób sprawdzamy informacje i dbamy o to, aby nasze treści były precyzyjne, wiarygodne i godne zaufania.

 

Nutrition attributes and health effects of pistachio nuts. Br J Nutr. 2015 Apr;113 Suppl 2:S79-93. doi: 10.1017/S0007114514003250.

Pistachios for Health: What Do We Know About This Multifaceted Nut? Nutr Today. 2016 May;51(3):133-138. Epub 2016 May 19.

Bioaccessibility of pistachio polyphenols, xanthophylls, and tocopherols during simulated human digestion. Nutrition. 2013 Jan;29(1):338-44. doi: 10.1016/j.nut.2012.08.004.

Pistachio nuts reduce triglycerides and body weight by comparison to refined carbohydrate snack in obese subjects on a 12-week weight loss program. J Am Coll Nutr. 2010 Jun;29(3):198-203.

Effects of pistachio nuts on body composition, metabolic, inflammatory and oxidative stress parameters in Asian Indians with metabolic syndrome: a 24-wk, randomized control trial. Nutrition. 2014 Feb;30(2):192-7. doi: 10.1016/j.nut.2013.08.005.

Measured energy value of pistachios in the human diet. Br J Nutr. 2012 Jan;107(1):120-5. doi: 10.1017/S0007114511002649. Epub 2011 Jun 28.

The effect of pistachio shells as a visual cue in reducing caloric consumption. Appetite. 2011 Oct;57(2):418-20. doi: 10.1016/j.appet.2011.06.003. Epub 2011 Jun 17.

In-shell pistachio nuts reduce caloric intake compared to shelled nuts. Appetite. 2011 Oct;57(2):414-7. doi: 10.1016/j.appet.2011.02.022. Epub 2011 May 27.

Colonic health: fermentation and short chain fatty acids. J Clin Gastroenterol. 2006 Mar;40(3):235-43.

Effects of almond and pistachio consumption on gut microbiota composition in a randomised cross-over human feeding study. Br J Nutr. 2014 Jun 28;111(12):2146-52. doi: 10.1017/S0007114514000385. Epub 2014 Mar 18.

Effects of pistachios on cardiovascular disease risk factors and potential mechanisms of action: a dose-response study. Am J Clin Nutr. 2008 Sep;88(3):651-9.

Effect of pistachio diet on lipid parameters, endothelial function, inflammation, and oxidative status: a prospective study. Nutrition. 2010 Apr;26(4):399-404. doi: 10.1016/j.nut.2009.05.023. Epub 2009 Jul 31.

Pistachio diet improves erectile function parameters and serum lipid profiles in patients with erectile dysfunction. Int J Impot Res. 2011 Jan-Feb;23(1):32-8. doi: 10.1038/ijir.2010.33. Epub 2011 Jan 13.

More pistachio nuts for improving the blood lipid profile. Systematic review of epidemiological evidence. Acta Biomed. 2016 May 6;87(1):5-12.

Effect of pistachio nut consumption on endothelial function and arterial stiffness. Nutrition. 2015 May;31(5):678-85. doi: 10.1016/j.nut.2014.10.019. Epub 2014 Nov 7.

The impact of pistachio intake alone or in combination with high-carbohydrate foods on post-prandial glycemia. Eur J Clin Nutr. 2011 Jun;65(6):696-702. doi: 10.1038/ejcn.2011.12. Epub 2011 Mar 2.

Effects of pistachio nut supplementation on blood glucose in patients with type 2 diabetes: a randomized crossover trial. Rev Diabet Stud. 2014 Summer;11(2):190-6. doi: 10.1900/RDS.2014.11.190. Epub 2014 Aug 10.

Poprzedni artykułPokrzywa – Właściwości, działanie, przeciwwskazania
Następny artykułBylica piołun – Właściwości i przeciwwskazania
Jestem dietetyczką i na co dzień pomagam ludziom w układaniu zrównoważonego menu oraz kształtowaniu zdrowych nawyków żywienia. Swoją wiedzą i doświadczeniem chętnie dzielę się nie tylko w kontakcie bezpośrednim, ale także na łamach portali branżowych. W szczególności interesują mnie zagadnienia zapobiegania problemom zdrowotnym dzięki odpowiedniemu stosowaniu diety i zachowywaniu zdrowego stylu życia. Staram się również stale rozwijać własne kompetencje, uczestnicząc w rozmaitych szkoleniach oraz czytając najnowsze doniesienia naukowe. Piszę także regularnie o najzdrowszych produktach spożywczych i sposobach ich wykorzystania. Ponadto często dzielę się swoimi ulubionymi przepisami kulinarnymi. Mam głęboką nadzieję, że moja codzienna praca przyczyni się lepszego zrozumienia znaczenia żywienia oraz osiągania codziennych korzyści zdrowotnych oraz lepszego samopoczucia.

1 KOMENTARZ

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.