Kamfora – Działanie, sposoby wykorzystania i efekty

Kamfora (łac. Camphorum) to organiczny związek roślinny otrzymywany z drewna cynamonowca kamforowego, który wykazuje wiele cennych właściwości leczniczych. Najczęściej występuję w postaci olejku lub jako składnik rozmaitych preparatów leczniczych, przeznaczonych głównie do użytku zewnętrznego. Ceniona jest również za swoje wyjątkowe właściwości aromaterapeutyczne, a także przeciwzapalne i antyseptyczne. W niniejszy artykule przybliżamy nieco najważniejsze informacje na temat tej wyjątkowej substancji, z której można samodzielnie korzystać w domowych recepturach leczniczych i pielęgnacyjnych.

Prawdopodobnie każdy zna charakterystyczny aromat kamfory, który często dominuje zapach rozmaitych maści rozgrzewających na przeziębienie lub bóle mięśni i stawów. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę z jej wyjątkowych właściwości zdrowotnych, m.in.:

• antyseptycznych,
• znieczulających,
• przeciwzapalnych,
• pobudzających,
• przeciwreumatycznych,
• przeciwnowotworowych,
• przeciwskurczowych,
• uspokajających.

Działa również jako naturalny lek zmniejszający przekrwienie, co często wykorzystywano w tradycyjnej medycynie ludowej. Również współcześnie kamfora stanowi  jeden z głównych składników wielu produktów ochrony zdrowia. Z kolei olejek kamforowy to jeden z najpopularniejszych i do dzisiaj chętnie stosowanych produktów aromaterapeutycznych. Podobnie jak mentol produkty kamforowe bardzo dobrze przenikają przez skórę, przyczyniając się do uczucia zimna.

Czym jest kamfora?

Kamfora ( Cinnamomum camphora ) to terpen (związek organiczny) powszechnie stosowany w kremach, maściach i lotionach. Ma silny aromat i smak, a także jest łatwo wchłaniana przez skórę. Obecnie wytwarzana jest z terpentyny, ale nadal można ją bezpiecznie używać, pod warunkiem, że robi się to prawidłowo. Może bowiem potencjalnie powodować działania niepożądane, zwłaszcza jeśli stosuje się ją w dużych dawkach. Nigdy nie nalezy stosować kamfory wewnętrznie ani nie nakładać jej na uszkodzoną skórę, ponieważ może być toksyczna.

Kamfora jest woskowatą, łatwopalną, białą lub przezroczystą substancją, będącą stałą frakcją olejku kamforowego. Pozyskuje się ją z azjatyckiego drzewa z rodziny wawrzynowatych Lauraceae i przetwarza w procesie destylacji parą wodą. W krajach dalekiego wschodu stosowana jest w tradycyjnej medycynie od wielu wieków, głównie jako lek rozgrzewający do użytku zewnętrznego. Obecnie wytwarza się ja również syntetycznie i wykorzystuje m.in. do produkcji lakierów czy środków przeciwko owadom.

Tradycyjnie stanowi element obrzędów pogrzebowych w niektórych rejonach Azji. W Indiach stosowano ją również jako dodatek do niektórych pokarmów. Na rynku dostępna jest w postaci małych kostek, olejku eterycznego lub jako jeden ze składników różnego rodzaju preparatów. Najczęściej polecana jest przy takich dolegliwościach jak zapalenie oskrzeli, astma, niedrożność płuc, niedrożność nosa, zatokowe bóle głowy, reumatyzm, koklusz, bezsenność, a także bolesne miesiączkowanie, problemy ze wzrokiem, czy nawet próchnica. Poniżej przedstawiamy nieco bliżej sprawdzone zastosowanie tej substancji w zakresie lecznictwa.

Kamfora – Właściwości i zastosowanie

Od wieków kamfora wykorzystywana jest do wielu różnych zabiegów, w celu łagodzenia uciążliwych dolegliwości zdrowotnych, radzenia sobie z insektami lub rozładowywania stresu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze jej sposoby zastosowania i możliwości terapeutyczne.

1. Leczenie kaszlu

Kamfora jest uznawana za dobre lekarstwo wspomagające leczenie kaszlu. Jej silny aromat wykazuje niezwykłą moc oczyszczenia dróg oddechowych i pozbycia się efektu zatkanego nosa. Z tego względu wiele produktów aptecznych na kaszel i przeziębienie zawiera kamforę jako jeden z głównych składników. Istnieje jednak możliwość samodzielnego wykorzystania kamfory w domowych zabiegach leczniczych, a jeden na to ze sposobów przedstawiamy poniżej.

• Wymieszaj 4 lub 5 kropel olejku kamforowego z 1 łyżką oleju migdałowego.
• Powstałą mieszanką wykonuj masaż klatki piersiowej, delikatnie pocierając skórę przez kilka minut.
• Używaj mieszanki regularnie, do czasu ustania objawów chorobowych.

W leczeniu przewlekłego kaszlu bardzo skuteczna może być wspomagająca inhalacja parowa. W celu jej przeprowadzenia dolej kilka kropli olejku z kamfory do miski z gorącą wodą. Następnie wdychaj opary, aby złagodzić ból w klatce piersiowej i kaszel.

2. Przeciwdziałanie przekrwieniu błony śluzowej nosa

Kamfora działa jako naturalny lek rozluźniający, który zapewnia szybką ulgę od zablokowanego nosa i sprawia, że ​​oddychanie staje się łatwiejsze i bardziej komfortowe. W celu przeciwdziałania przekrwieniu błony śluzowej nosa warto przy jej zastosowaniu skorzystać z jednego z domowych zabiegów.

• Wymieszaj odrobinę olejku kamforowego w 1 łyżce ciepłego oleju musztardowego.
• Mieszankę wcieraj delikatnie w skórę klatki piersiowej, na plecach i gardle. Zabieg najlepiej jest wykonywać przed pójściem do łóżka, aby ułatwić oddychanie i lepiej spać.
• Możesz również kilka razy dziennie nakładać na skórę klatki piersiowej gotowy krem ​​na bazie kamfory, który można kupić bez recepty.

3. Leczenie objawów opryszczki

Opryszczka i towarzyszące jej drobne pęcherzyki to dość powszechnie występująca dolegliwość, która jest wysoce zakaźna i powodować może sporo bólu. Jest szczególnie niebezpieczna u małych dzieci i kobiet w ciąży. Aby leczyć objawy opryszczki warto wypróbować kamfory, która pozwoli złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Jest uważana za bezpieczny i skuteczny w tymczasowym łagodzeniu bólu środek naturalny, który łagodzi uczucie swędzenia spowodowanego przez zmiany chorobowe. Olejek kamforowy posiada właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także zapewnia przyjemne uczucie chłodu. W tym celu warto skorzystać z poniższego zabiegu.

• Wymieszaj 2 lub 3 krople olejku kamforowego z 1 łyżką stołową delikatnie rozpuszczonego oleju kokosowego z pierwszego tłoczenia.
• Użyj wacika, aby nałożyć go na rany.
• Powtarzaj zabieg 3 lub 4 razy dziennie.

4. Łagodzenie bólu mięśni i stawów

W przypadku bólu mięśni lub stawów kamfora może być bardzo skutecznym środkiem leczniczym, ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne. Masowanie bolesnego obszaru za pomocą olejku z kamfory pomaga poprawić krążenie krwi i zmniejsza sztywność, co z kolei sprzyja gojeniu.

• Zmieszaj 5 lub 6 kropli oleju kamforowego z 1 do 2 łyżek ciepłej oliwy z oliwek.
• Mieszanki użyj go do masowania dotkniętego obszaru, w zależności od potrzeb 1 lub 2 razy dziennie.

Uwaga: Jeżeli masowanie nasila ból, przestań to robić i skonsultuj się z lekarzem.

5. Łagodzenie napięcia nerwowego

Od wieków kamfora stosowana był do łagodzenia wszelkiego rodzaju stanów napięcia nerwowego. Sprawdza się również w przypadku osób cierpiących na zespół niespokojnych nóg, który związany jest z nieprzyjemnymi odczuciami, takimi jak pulsowanie, ciągnięcie i niekontrolowana potrzeba poruszania nogami, szczególnie gdy próbujesz zasnąć. Aby zmniejszyć dyskomfort i cieszyć się dobrym snem, koniecznie wypróbuj kamfory. Jej właściwości lecznicze i przeciwskurczowe pomagają złagodzić stany zapalne i zmniejszyć objawy uciążliwego napięcia.

• Zmieszaj odrobinę olejku kamforowego z ciepłą oliwą z oliwek.
• Masuj mieszanką nogi przez 5 do 10 minut.
• Zabieg wykonuj codziennie przed pójściem spać.
• Możesz również użyć kremu ​​kamforowego w ten sam sposób.
• Można także w sypialni zastosować eteryczny olejek kamforowy, najlepiej przy użyciu dyfuzora.

6. Oczyszczanie skóry trądzikowej

Nie od wczoraj wiadomo, że dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antybakteryjnym kamfora może być korzystna podczas leczenia trądziku. Pomaga w usuwaniu wyprysków, zapobiega rozwojowi stanów zapalnych skóry, a także łagodzi obrzęki i zaczerwienienia. W celu przeprowadzenia domowego zabiegu z jej użyciem można skorzystać z poniższych wskazówek.

• Umieść 1 szklankę oleju kokosowego extra-virgin w szczelnym słoiku.
• Dodaj 1 łyżeczkę olejku kamforowego i dokładnie wymieszaj.
• Po umyciu twarzy zmywaczem, osusz ją i zastosuj odrobinę oleju do trądziku.
• Wykonaj masaż problematycznej skóry przez 5 minut.
• Nie zmywaj oleju z twarzy i zostaw go na noc.
• Następnego ranka zmyj olej letnią wodą i środkiem do mycia.
• Zabieg wykonuj regularnie raz na dobę.

7. Leczenie odcisków

Odcisk na stopie może powodować duży dyskomfort podczas chodzenia i stania. Aby zmniejszyć związane z nim dolegliwości można spróbować zastosować olejek z kamfory. Będąc silnym środkiem antyseptycznym, może pomóc on w leczeniu odcisków. Jego zastosowanie jest dość łatwe, szybko wnika w skórę i zapewnia szybsze gojenie.

• Podgrzej ¼ szklanki oleju kokosowego extra-virgin w kuchence mikrofalowej, aż się rozpuści.
• Dodaj 1 łyżkę oleju terpentynowego i 2 łyżki oleju kamforowego.
• Pozwól, aby domowy krem ​​się ochłodził.
• Następnie zanurz stopy w ciepłej wodzie na 5 minut i dokładnie je wysusz.
• W następnej kolejności zastosuj domowy krem ​​na odciski.
• Powtarzaj zabieg 2 lub 3 razy dziennie.

8. Łagodzenie dolegliwości popękanej skóry na piętach

Jeśli martwisz się o swoje spękane pięty, kamfora jest dla ciebie właściwym środkiem zaradczym. Zapewne skutecznie pomoże zmniejszyć ból, a także przyspieszy proces gojenia.

• Dodaj kamforę do ciepłej wody w misce.
• Mocz w niej stopy przez 10 minut.
• Szoruj stopy kamieniem pumeksowym.
• Opłucz je czystą wodą i dokładnie osusz.
• Zastosuj krem kamforowy na piętach i całych stopach.
• Załóż parę skarpet i nie zdejmuj przez noc.
• Zabieg powtarzaj codziennie, do ustania dolegliwości.

9. Zwalczanie wszawicy

Kamfora, w połączeniu z olejem kokosowym, jest świetnym lekarstwem na pozbycie się wszy. Podczas gdy olej kokosowy dusi wszy, kamfora pomaga zabić wszy ze względu na swoje właściwości przeciwpasożytnicze.

• Wymieszaj 1 łyżkę rozgniecionych kostek kamfory i 2 łyżki oleju kokosowego.
• Nakładaj na włosy, koncentrując się głównie na skórze głowy i korzeniach włosów.
• Załóż czepek i zostaw go na noc.
• Następnego dnia umyj głowę szamponem.
• Użyj tego środka 2 lub 3 razy w tygodniu przez miesiąc, aby pozbyć się wszy.

W zakresie walki z wszawicą kamfora jest świetnym i naturalnym uzupełnieniem terapii olejkiem z drzewa herbacianego.

10. Odstraszanie owadów

Olejek kamforowy działa jak naturalny środek owadobójczy i odstraszający. Ze względu na silny aromat i inne swoje właściwości może być stosowany do zabijania lub odstraszania komarów i innych owadów. W tym celu sprawdza się także w zestawieniu z innymi olejkami, takimi jak olejek z lawendy.

• Wlej ½ szklanki gorącej wody do czystej butelki z rozpylaczem.
• Dodaj do niego 20 kropel olejku z kamfory.
• Dobrze wstrząsnąć butelką, aby dobrze wymieszać składniki.
• Rozpylaj ten roztwór wokół miejsc, w których zauważasz niechciane owady.
• Wlej kilka kropli oleju kamforowego do dyfuzora i umieścić go w pomieszczeniu, w którym znajdują się komary lub inne owady.

11. Inne zastosowania kamfory

Badania naukowe są dość ograniczone względem niektórych rzekomych zastosowań kamfory, a dowody w tym zakresie są w dużej mierze niepotwierdzone. Tradycyjnie jednak olejek kamforowy stosuje się również do leczenia takich problemów jak:

• wypadanie włosów,
• brodawki,
• bóle ucha,
• hemoroidy,
• choroby serca,
• słabe krążenie krwi,
• bębnica,
• niepokój,
• depresja,
• skurcze mięśni,
• niskie libido.

Różnice między brązowym, żółtym i białym olejem kamforowym

Tylko biały olej kamforowy jest bezpieczny dla zdrowia. Brązowy i żółty zawiera duże ilości safrolu, który jest substancją toksyczną i może powodować raka. Większość produktów dostępnych w sklepach zawiera jednak wyłącznie biały olej kamforowy. Jeśli kupuje się czysty olejek, warto upewnić się na temat jego koloru.

Stosowanie kamfory

Kamfora jest ogólnie bezpieczna dla dorosłych, jeśli jest właściwie stosowana. Balsamy lub kremy zawierające niewielkie ilości kamfory można nakładać na skórę. Nigdy nie należy stosowac jej w postaci nierozcieńczonej lub produktów zawierających więcej niż 11%.  Przed jej zastosowaniem na większym obszarze skóry zawsze należy wykonać test alegiczny. W tym celu poleca się nałożyć niewielką ilość produktu kamforowego na wewnętrzne przedramię i odczekać 24 godziny, aby zobaczyć, czy wystąpi jakakolwiek reakcja.

Przy stosowaniu miejscowym kamfory mogą wystąpić niewielkie działania niepożądane, takie jak zaczerwienienie i podrażnienie. Produkty kamforowe nie powinny być jednak stosowane na zranioną skórę. Może również powodować problemy z oddychaniem, takie jak kaszel i świszczący oddech podczas wdychania. Należy również unikać kontaktu kamfory z oczami.

Nie zaleca się używać więcej niż 1 łyżki stołowej roztworu kamfory na litr wody podczas korzystania podczas inhalacji parowej. Produktów zawierających kamforę nie nalezy również podgrzewać w kuchence mikrofalowej, ponieważ mogą eksplodować.

Uwaga: Kamfora nigdy nie powinna być stosowana wewnętrznie, ponieważ może spowodować poważne skutki uboczne, a nawet śmierć. Oznaki toksyczności kamfory pojawiają się w ciągu 5 do 90 minut po spożyciu. Objawy obejmują najczęściej pieczenie jamy ustnej i gardła, nudności oraz wymioty. Nie zaleca się również stosowania produktów kamforowych u dzieci poniżej 2 roku zycia oraz kobiet w ciąży.

Informacje uzupełniające – Zalecane środki ostrożności

Zawsze przed nałożeniem go na skórę mieszaj olejek kamforowy z jednym z olejów bazowych, np. olejem kokosowym, olejem słonecznikowym lub olejem migdałowym. Nierozcieńczony jest bardzo silnym środkiem aktywnym, który po nałożeniu bezpośrednio na skórę może powodować wyraźne podrażnienia i reakcje alergiczne.

Podejrzewa się, że ciągłe stosowanie dużych ilości kosmetyków na bazie kamfory może mieć szkodliwe działanie dla wątroby. W okresowych działaniach terapeutycznych uznawana jest za środek w pełni bezpieczny. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku stosowania preparatów zawierających kamforę u dzieci.

Generalnie nie zaleca się stosowania kamfory doustnie. W większych ilościach działa silnie toksycznie, mogąc powodować drgawki, silną drażliwość i nadpobudliwość nerwową, a nawet drgawki. Jedynie 2 g zastosowanej doustnie kamfory może spowodować silne zatrucie, a 4 g prowadzić do śmierci. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości związanych z jej stosowaniem zawsze skonsultuj się z lekarzem.

Znamy powiedzenie “ulotnić się jak kamfora”? Rzeczywiście, stanowi ona szczególną substancję, która wykazuje właściwości palne, dlatego zawsze należy przechowywać ją z dala od wszelkich źródeł ciepła i otwartego ognia.

Źródła

Astudillo A, et al. (2004). Antispasmodic activity of extracts and compounds of Acalypha phleoides Can [Abstract]. DOI: 10.1002/ptr.1414

Cohen M, Wolfe R, Mai T, Lewis D. A randomized, double blind, placebo controlled trial of a topical cream containing glucosamine sulfate, chondroitin sulfate, and camphor for osteoarthritis of the knee. J Rheumatol. 2003 Mar;30(3):523-8.

Derby R, et al. (2011). Novel treatment of onychomycosis using over-the-counter mentholated ointment: a clinical case series. DOI: 10.3122/jabfm.2011.01.100124

Hamidpour R, et al. (2013). Camphor (Cinnamomum camphora), a traditional remedy with the history of treating several diseases. DOI: 10.5348/ijcri-2013-02-267-RA-1

Hazardous substance fact sheet: Camphor. (1998). nj.gov/health/eoh/rtkweb/documents/fs/0334.pdf

Hoecker JL. (2017). Vicks VapoRub: An effective nasal decongestant? mayoclinic.org/diseases-conditions/common-cold/expert-answers/nasal-decongestant/faq-20058569

Koren G. (1993). Medications which can kill a toddler with one tablet or teaspoonful [Abstract]. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8355317

Li H, et al. (2009). [Study on antiinflammatory effect of different chemotype of Cinnamomum camphora on rat arthritis model induced by Freund’s adjuvant] [Abstract].
ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20353012

Mayo Clinic Staff. (2016). Arthritis pain: Treatments absorbed through your skin.
mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoarthritis/in-depth/pain-medications/art-20045899

Nawaz A, et al. (2015). Clinical efficacy of polyherbal formulation Eezpain spray for muscular pain relief [Abstract]. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25553684

Patra C. (2015). Camphor poisoning: An unusual cause of seizure in children. DOI: 10.4103/1817-1745.154363

Paul IM. (2012). Therapeutic options for acute cough due to upper respiratory infections in children [Abstract]. DOI: 10.1007/s00408-011-9319-y

Paul IM, et al. (2010). Vapor rub, petrolatum, and no treatment for children with nocturnal cough and cold symptoms. pediatrics.aappublications.org/content/126/6/1092

Ramesh BA. (2018). Camphor burns on the palm: An unusual new presentation. DOI:
10.4103/njs.NJS_19_17

Tran TA. (2015). Camphor induces proliferative and anti-senescence activities in human primary dermal fibroblasts and inhibits UV-induced wrinkle formation in mouse skin [Abstract]. DOI: 10.1002/ptr.5484

Vaghardoost R, et al. (2018). The healing effect of sesame oil, camphor and honey on second degree burn wounds in rat. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5890368/