Mniszek lekarski – Właściwości i zastosowania

1
12889
mniszek lekarski
Pospolity w Polsce mlecz to silnie działające lecznicze zioło skuteczne na wiele dolegliwości

Mniszek lekarski jest prawdziwą skarbnicą wielu cennych substancji odżywczych, do których zaliczyć można liczne witaminy, garbniki, flawonoidy, a także związki triterpenowe i minerały. Dzięki temu roślina posiada duży potencjał leczniczy, wykazując działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, antyoksydacyjne i przeciwmiażdżycowe. Poznajmy bliżej właściwości i zastosowania tej niezwykłej rośliny.

Mniszek lekarski to pospolita w Polsce roślina, znana również jako mniszek pospolity. Ponieważ posiada pewne podobieństwo morfologiczne z popularnym mleczem bywa z nim mylony. Posiada charakterystyczne żółte kwiaty, rurkowate łodygi, a po przekwitnięciu tworzy piękne dmuchawce. Pomimo tak wielu potencjalnych korzyści zdrowotnych, mniszek lekarski bardziej znany jest jako roślina polna, chwast czy ozdobna, niż naturalny środek medyczny. Może on jednak stanowić ziołowy składnik leczniczy lub cenny dodatek do zdrowej diety.

Czym jest mniszek lekarski?

Istnieje wiele odmian mniszka, jednakże obecnie najbardziej popularna jest odmiana, która naukowo znana jest jako Taraxacum Officinale. Roślina jest bogata w liczne witaminy, przeciwutleniacze, błonnik oraz minerały. Do cenniejszych składników zaliczyć można inulinę, karotenoidy, laktony seskwiterpenowe, kwasy polifenolowe, cholinę i asparaginę. Nic zatem dziwnego, że jest ona składnikiem wielu naturalnych lekarstw i często włącza się ją do diety, szczególnie podczas procesów leczenia. Poniżej zostaną omówione najważniejsze korzyści zdrowotne ze stosowania popularnego dmuchawca.

Mniszek lekarki – Właściwości i korzyści zdrowotne

Mniszek to znana od stuleci roślina zielna, posiadająca liczne zastosowania zdrowotne. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich.

  1. Pomoc przy zaburzeniach czynności wątroby

Mniszek lekarski może pomóc wątrobie na wiele różnych sposobów. Zawarte w nim przeciwutleniacze, takie jak witamina C i luteina, skutecznie wspierają optymalne funkcjonowanie tego bardzo ważnego organu, a także chronią przed procesami szybkiego starzenia. Natomiast inne substancje mniszka pomagają w leczeniu wewnętrznych krwotoków w wątrobie. Poza tym roślina ta może pomagać w utrzymaniu prawidłowego przepływu żółci, a jednocześnie stymuluje wątrobę i pobudza trawienie. Prawidłowe trawienie zmniejsza ryzyko wystąpienia zaparć, co z kolei zmniejsza ryzyko wystąpienia poważniejszych problemów żołądkowo-jelitowych.

  1. Wspomaganie leczenia zaburzeń czynności nerek

Mniszek pospolity wykazuje cenne właściwości moczopędne, które pomagają w wyeliminowaniu zalegających substancji toksycznych w nerkach oraz całym układzie moczowym. W celu uzyskania maksymalnych właściwości leczniczych zaleca się często jego łączenie z innymi roślinami, m.in. żurawiną, łopianem czy pokrzywą.

Właściwości dezynfekujące mniszka hamują z kolei wzrost organizmów mikrobiologicznych w układzie moczowym. Jego moczopędne właściwości są na tyle silne, że we Francji jest on nazywany „pissenlit”, co oznacza w wolnym tłumaczeniu „sikający do łóżka”.

  1. Pozytywny wpływ na poprawę zdrowia kości

Popularne dmuchawce są bogatym źródłem wapnia, który jest niezbędny dla utrzymania zdrowia i wzrostu kości. Roślina ta dostarcza także cenne przeciwutleniacze, które skuteczniej chronią kości przed uszkodzeniami związanymi z wiekiem. W podeszłym wieku upośledzenia tego typu są praktycznie nieunikane i bardzo często obwinia się za nie swobodne działanie wolnych rodników. Najczęściej postrzegane jest ono jako kruchość kości, osłabienie oraz zmniejszenie gęstości masy. Mniszek wspomaga zatrzymać ten bardzo groźny dla zdrowia proces.

  1. Lepsza kontrola cukrzycy

Sok z mniszka lekarskiego może pomóc chorym na cukrzycę, głównie poprzez stymulowanie produkcji insuliny w trzustce, co przyczynia się do utrzymania niskiego poziomu cukru we krwi. Ponieważ mlecz wykazuje właściwości moczopędne, to u chorych na cukrzycę może powodować częstsze oddawanie moczu, co przyczynia się do wydalenia nadmiaru cukru z organizmu. Diabetycy są również częściej narażeni na choroby nerek. Moczopędne właściwości mniszka lekarskiego pomaga także w uchronieniu przed dodatkowymi zagrożeniami.

Poprzez zwieszoną częstotliwość oddawania moczu, zapobiegnie się odkładaniu cukru w nerkach. Poza tym sok z mniszka lekarskiego posiada nieco gorzki smak, który równoważy poziom cukru w organizmie. Działa podobnie jak wszystkie inne gorzkie substancje. Konsekwentne obniżenie poziomu cukru we krwi oraz bardziej uregulowany system uwalniania insuliny, zapobiega niebezpiecznym skokom poziomu cukru oraz pogłębianiu się choroby u cukrzyków. Dlatego właśnie wyciąg z tej rośliny leczniczej może być idealnym rozwiązaniem dla diabetyków.

  1. Skuteczniejsze zapobieganie chorobom nowotworowym

Mniszek lekarski jest bogaty w przeciwutleniacze, dzięki czemu zapobiega szkodliwemu działaniu wolnych rodników. Stanowią one jedno z głównych czynników, powodujących choroby nowotworowe w organizmie. Dlatego właśnie może pozytywnie wpływać na  zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworów. Dodatkowo silnie detoksykuje organizm, co może uchronić przed rozwojem guzów i innych objawów raka. Zawarta w mleczach luteina rzeczywiście silnie oddziałuje na składniki komórek nowotworowych. Czyni to poprzez połączenie się z nimi, co sprawia, że stają się one nieskuteczne, a także niezdolne do odtwarzania. Takie działanie zostało sprawdzone przede wszystkim przy nowotworach prostaty.

  1. Wsparcie i wspomaganie leczenia żółtaczki

Żółtaczka to przede wszystkim zaburzenie pracy wątroby. Organ ten produkuje zbyt duże ilości żółci, co ostatecznie sprawia, że przedostaje się ona do krwioobiegu, siejąc spustoszenie w metabolizmie organizmu. Nadmiar żółci widoczny jest na skórze i w oczach, które nabierają delikatnego, ale charakterystycznego odcieniu. Leczenie żółtaczki odbywa się w trzech głównych etapach. Po pierwsze, należy ograniczyć produkcję żółci. Po drugie, należy usunąć nadmiar żółci z organizmu. Po trzecie, trzeba zwalczyć infekcję wirusową.

Mniszek lekarski może być bardzo pomocny we wszystkich tych etapach. Wspiera zdrowie wątroby oraz pomaga regulować wytwarzanie żółci. Jako naturalny diuretyk, efektywnie pomaga w częstszym oddawaniu moczu, co przyczynia się do szybszego wyeliminowania nadmiaru żółci z organizmu. Roślina ta naturalny środek dezynfekujący i przeciwutleniający, zawierający witaminę C oraz luteinę, który skutecznie wspomaga walkę z infekcjami wirusowymi. W przypadku żółtaczki groźny jest spadek cukru we krwi, który powodowany jest nadmiarem żółci. Niedobór cukru może wywoływać skrajne zmęczenie i osłabienie. W związku z tym, zawarte w roślinie tej składniki aktywne pomagają w zwiększeniu poziomu energii po przejściu infekcji.

  1. Zapobieganie zaburzeniom pracy pęcherzyka żółciowego

Zawarte w mniszku lekarskim substancje aktywne korzystnie wpływają nie tylko na wątrobę, ale także na pęcherzyk żółciowy. Przede wszystkim poprawiają ich ogólne funkcjonowanie, a także chronią je przed szkodliwym działaniem utleniaczy oraz rozmaitych infekcji. Może również pomagać w regulowaniu ilości wydzieliny w obu tych organach.

  1. Pozytywny wpływ na regulację ciśnienia krwi

Regularne oddawanie moczu jest skuteczną metodą na obniżenie ciśnienia krwi. W rzeczywistości, większość dostępnych obecnie leków na nadciśnienie opiera się właśnie na tym zjawisku. Sok z mniszka lekarskiego, jako naturalny środek moczopędny, wpływa na częstotliwość i ilość oddawanego moczu. Dzięki temu pomaga obniżyć wysoki poziom ciśnienia krwi. Zawarty w nim błonnik pomaga z kolei w redukowaniu ilości cholesterolu, a więc również w taki sposób przyczynia się do zmniejszania nadmiernego ciśnienia. Cholesterol jest jednym z podstawowych czynników, powodujących ten bardzo groźny stan. Wreszcie, w dmuchawcach występują duże ilości potasu, który również bardzo skutecznie obniża poziom ciśnienia krwi, głównie poprzez zastąpienie sodu.

  1. Skuteczniejsze zapobieganie niedokrwistości

Ziele mniszka lekarskiego posiada stosunkowo wysoką zawartość żelaza, a także witamin oraz białek. Żelazo jest integralną częścią hemoglobiny we krwi, natomiast składniki mleczu, takie jak witamina B czy białko, są niezbędne do tworzenia czerwonych krwinek oraz niektórych innych składowych krwi. Dzięki temu może on pomóc pacjentom z anemią w utrzymaniu odpowiedniego stanu zdrowia.

  1. Leczenie zaparcia

Niektóre składniki mniszka lekarskiego, przede wszystkim znaczna ilość błonnika, sprawiają, że może on stanowić korzystną pomoc dla procesów trawienia oraz utrzymania prawidłowego zdrowia jelit. Błonnik pokarmowy stymuluje właściwy ruch w jelitach, a także zapewnia odpowiednią konsystencję stolca. Dzięki temu zioło to zapobiega występowaniu zaprać oraz biegunki.

Mniszek lekarski pozytywnie wpływa na regulację ruchu jelit, co może zapobiec występowaniu poważniejszych problemów w układzie pokarmowym. Jest on powszechnie zalecany dla dzieci, które mają problemy z zaparciami, gdyż wykazuje jednocześnie właściwości kojące dla żołądka. Wykorzystywany bywa również do stymulowania apetytu, zwłaszcza u pacjentów po zabiegach chirurgicznych oraz po poważniejszych urazach.

  1. Naturalna ochrona skóry

Sok z mniszka lekarskiego, zwany również mleczkiem mniszka lekarskiego, przydatny jest w leczeniu różnych chorób skóry, które najczęściej wywołane są przez grzyby i drobnoustroje. Dzieje się tak dlatego, że mlecze mają odczyn alkaliczny, a także posiadają właściwości bakteriobójcze, owadobójcze oraz grzybobójcze. Przy jego stosowaniu należy zachować jednak pewną ostrożność oraz unikać kontaktu z oczami. Może być on używany jako środek leczniczy na grzybicę, świąt, wyprysk oraz inne problemy skórne. Nie ma ryzyka występowania efektów ubocznych czy też innych zaburzeń hormonalnych, które powszechnie wywoływane są przez leczenie farmakologiczne.

  1. Skuteczne zapobieganie trądzikowi

Sok z mniszka lekarskiego jest dobrym środkiem moczopędnym, detoksykacyjnym oraz lekiem stymulującym i przeciwutleniającym. Te cztery właściwości sprawiają, że jest on również idealny środkiem naturalnym do zwalczania trądziku. Zanim jednak sprawdzisz działanie tej rośliny, najpierw musisz dowiedzieć się, co sprawia, że skutecznie zwalcza on stany zapalne skóry. Trądzik najczęściej pojawia się u nastolatków w okresie dojrzewania, kiedy następują intensywne zmiany hormonalne oraz fizjologiczne. Pojawienie się nowych hormonów, które przyczyniają się do zmian w organizmie, musi być regulowane. Jeśli jednak tak się nie dzieje, to w organizmie mogą pojawiać się nadmiar toksycznych dla organizmu substancji. Toksyny muszą być usunięte z organizmu, także wraz z potem poprzez gruczoły potowe lub też gruczoły łojowe w skórze.

Podczas zmian hormonalnych gruczoły wydzielają większą ilość sebum, które po zmieszaniu z martwym naskórkiem blokują pory. Tym samym wydzielanie toksyn jest utrudnione. Dlatego właśnie toksyczne substancje nie mają ujścia i w efekcie powodują trądzik. Substancje te pogłębiają zakażenie bakteryjne w miejscu dotkniętym infekcją.

Moczopędny sok z mniszka lekarskiego, o działaniu pobudzającym oraz naturalnie dekortykującym, może pomóc w utrzymaniu zdrowia. Przyczynić się może do rozszerzenia porów oraz zwiększenia procesów pocenia. Wszystkie te czynniki wpływają na łatwiejsze pozbywanie się toksyn za pomocą potu oraz moczu. Poza tym, stosowany zewnętrznie na trądzik może hamować zakażenie bakteryjne oraz zmniejszyć frustrujące objawy wyprysków. Ze względu na znaczną zawartość witaminy C, może również przyczynić się do przyspieszenia procesu gojenia. Dzięki temu blizny oraz brzydkie zaczerwienienia, bardzo często towarzyszące trądzikowi, będą znacznie mniej widoczne.

  1. Szybsza utrata nadmiernej wagi ciała

Ludzki mocz zawiera ok. 4% tłuszczu. W związku z tym, im częściej oddajemy mocz, tym więcej wody i tłuszczu usuwa się z organizmu. Mniszek lekarski, który jest naturalnym diuretykiem, wspiera oddawanie moczu, a tym samym przyczynia się do utraty zbędnych płynów. Ponadto, podobnie jak wiele innych roślin liściastych posiada niewielką zawartość kaloryczną. Przy tej niewielkiej ilości kalorii otrzymuje się jednak spore ilości korzystnych efektów odżywczych. Dlatego właśnie jest czasami wykorzystywany jako substancja słodząca, gdyż nie zawiera niezdrowych węglowodanów.

Inne korzyści ze stosowania mniszka lekarskiego

Mniszek pospolity może być również wykorzystywany jako warzywo. Posiada spore ilości błonnika, dzięki czemu dobrze wspiera trawienie. Z kolei dzięki wysokiej zawartości witaminy C w przeszłości popularny mlecz był wykorzystywany do leczenia szkorbutu. Działa leczniczo również przy niestrawności, zakażeniu żołądka, jelit oraz układu moczowego.

Oto kilka popularnych zastosowań tej bardzo pospolitej rośliny:

Zdrowa sałatka – Liście mleczu mogą stanowić bazę dla sałatek warzywnych, w których będą stanowić prawdziwą skarbnicę cennych witamin. Dzięki nim posiłek będzie znacznie bardziej pożywny. Wiele źródeł wskazuje, że posiadają one większą zawartość witaminy A, niż bardziej popularne marchewki.

Oryginalne wino – Jednym z bardziej popularnych zastosowań mniszka jest wytwarzane z jego kwiatów wino. Wiele przepisów poleca dodawanie do niego cytryn i pomarańczy.

herbata z mniszkaHerbata z mniszka – Generalnie przyrządzana jest z kwiatów rośliny, zarówno świeżych, jak i suszonych. Najczęściej zaleca się użycie ok. łyżki suszu na 0,5 wrzącej wody. Należy parzyć ją ok. 10 min. pod przykryciem. Herbatę z mniszka pije się jednorazowo po ok. 0,5 szklanki, najlepiej 2-3 razy dziennie.

Pokarm dla zwierząt domowych – Mlecze uwielbiane są przez króliki, chomiki, świnki morskie, a nawet żółwie.

Kilka słów ostrzeżenia

Mniszek lekarski może być pomocny przy obniżaniu poziomu cukru we krwi. Jednakże pacjenci, którzy przyjmują leki na cukrzycę, powinni uważać, gdyż połączenie ich z niektórymi ziołami może prowadzić nawet do hipoglikemii. Zanim zaczniesz samodzielnie stosować tę roślinę, koniecznie skonsultuj to ze swoim lekarzem. Niezależnie od tego, do jakich celów chcesz wykorzystać to popularne zioło.

Poza tym wiadomo, że mniszkowe mleczko może powodować swędzenie, podrażnienia lub różne reakcje alergiczne. Dlatego też należy trzymać je z dala od oczu. W roślinie tej może występować rzadkie włókno inulinowe, na które stosunkowo niewielki procent ludzi ma uczulenie oraz wrażliwość. W takich przypadkach ziele może wywołać poważne skutki uboczne. Zatem, kiedy chcesz zacząć dodawać ją do swojej codziennej diety, zacznij od niewielkich ilości. Dzięki temu będziesz mieć możliwość zaobserwowania reakcji organizmu na nowy składnik diety.

Poza tym wybierz mniszek lekarski, ponieważ może być bardzo smaczny, a przede wszystkim zdrowy.

Mniszek lekarski – Opinie i odpowiedzi na najważniejsze pytania

Ponieważ większość osób nie bardzo zna się na właściwościach i zastosowaniach tej rośliny, bardzo często pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Poniżej zebraliśmy najważniejsze z nich.

Czy można jeść mniszek lekarski?

Tak, można spożywać każdą część mniszka lekarskiego. Co więcej, wszystkie elementy mleczu wykorzystywane może być dla różnych korzyści zdrowotnych oraz jako środek do alternatywnego sposobu leczenia. Można z niego wykonać mleczko, a kwiaty na przykład dodać do ciasta. Z łodyg oraz nasion można przygotować napar. Istnieje jeszcze wiele innych sposób na włączenie tej rośliny leczniczej do codziennej diety.

Co dobrego jest w mniszku lekarskim?

Mniszek lekarski jest cenioną rośliną zielną, ze względu na potencjał uzyskania wiele różnych korzyści zdrowotnych. Posiada on zdolność do detoksykacji organizmu, wspomagania wątroby, stymulowania oddawania moczu, jak również wsparcia utraty wagi, czy też ogólnego wsparcia i poprawy pracy układu immunologicznego. Ta pospolita roślina może być również korzystna dla utrzymania zdrowia kobiet, gdyż równoważy poziom hormonów w organizmie. Jej kwiaty zapewniają odpowiednią dawkę witamin, minerałów oraz przeciwutleniaczy. Może nawet wesprzeć leczenie u chorych na cukrzycę.

Czy mniszek lekarski jest chwastem?

Mniszek pospolity to kwiat, ale może być przez niektórych postrzegany jako chwast. Dotyczy to przede wszystkim ogrodników, którzy nie chcą tej rośliny w swoich uprawach i doniczkach. Mimo, iż w rodzinie roślin Taraxacum znajduje się wiele odmian, większość ludzi klasyfikuje je wszystkie jako mniszek lekarski.

Gdzie można kupić mniszek lekarski?

Mniszek lekarski dostępny jest w większości sklepów ze zdrową żywnością i sklepach zielarskich. Jednakże nadal nie jest dostępny we wszystkich większych sklepach spożywczych. Warto jednak korzystać z niego samodzielnie, zrywając części rośliny na czystych polanach i łąkach.

Czy mniszek lekarski jest kwiatem?

Chociaż wiele osób patrząc na mniszka lekarskiego, widzi w nim pospolity chwast, to tak naprawdę jest on kwiatem, który należy do dużej rodziny roślin Taraxacum. Jest to wieloletni zielny kwiat, który bardzo dobrze rośnie w umiarkowanym klimacie, również w Polsce. Dlatego właśnie występuje przede wszystkim w Europie i Ameryce Północnej, gdzie te regiony są rodzime dla tej wspaniałej rośliny. Jednakże szybki wzrost i kolor kwiatów sprawiają, że wielu ludzi waha się przed nazwaniem go kwiatem, a nie chwastem.

Co oznacza „dandelion”?

Nazwa „dandelion” wywodzi się z języka francuskiego i oznacza „ząb lwa”. Nawiązuje ona do ostrych zakończeń liści mniszka lekarskiego, dlatego często liście rośliny nazywane są właśnie zębami. Nie przeszkodziło to jednak ludziom już od wieków kultywować i spożywać tą roślinę na wiele różnych sposobów, głównie za sprawą sporych ilości korzyści dla zdrowia, ale także niepowtarzalnego smaku.

Jak jeść mniszek lekarski?

Mniszek lekarski należy traktować tak samo, jak wszystkie inne zielonolistne warzywa, takie jak na przykład szpinak. Można wykorzystać jego liście jako dodatek do sałatki, który doda jej unikalnych składników odżywczych. Można również zastosować go przy komponowaniu kanapek, zastępując tym samym tradycyjną sałatę. Czasami wykorzystuje się je również jako podstawowy składnik pesto oraz innych sosów, które rozpowiedzą smak po całym daniu.

 

Źródła

Serwis Skarbnica Natury korzysta tylko z wysokiej jakości źródeł, w tym recenzowanych badań naukowych, aby treść naszych artykułów poprzeć faktami. Poznaj naszą politykę redakcyjną, aby dowiedzieć się więcej o tym, w jaki sposób sprawdzamy informacje i dbamy o to, aby nasze treści były precyzyjne, wiarygodne i godne zaufania.

 

Poprzedni artykułWzmacniająca odporność herbata z czystka i imbiru
Następny artykułSilnie oczyszczający żel do mycia twarzy
Jestem zawodową zielarką i fitoterapeutką absolutnie zakochaną w swojej pracy. Chętnie dzielę się swoją wiedzą na temat świata roślin, a w szczególności chętnie piszę o ich zbawiennym wpływie na nasze zdrowie i samopoczucie. Interesują mnie szczególnie dawne przepisy oraz formuły lecznicze i pielęgnacyjne, z których wiele posiada już solidnie potwierdzone naukowo działanie. W większości przypadków moje artykuły nie powinny być jednak traktowane jako rodzaj porady medycznej, a jedynie inspiracja i wstęp do dalszych poszukiwań. Warto bowiem pamiętać, że niewłaściwe stosowanie ziół i innych roślin może przynosić skutki odwrotne od oczekiwanych.

1 KOMENTARZ

  1. Mniszek lekarski a mlecz pospolity to dwie rózne rośliny! Mniszek jest rosliną leczniczą, natomiast mlecz jest chwastem. Rośliny te mają podobne liscie i kwiaty z tą róznicą, że kwiaty mniszka wyrastają z rozety liściowej kazdy na oddzielnej, pustej w srodku łodydze( rurce), natomiast mlecz wytwarza jedną długą łodygę, na której jest wiele kwiatów. Mniszek po przekwitnięciu wytwarza charakterystyczne dmuchawce, mlecz ma zbity biały puch. Co najwazniejsze maja rózne własciwosci, wiec nie utozsamiajcie tych dwu róznych roslin!
    Mlecz czy nie mlecz? Jak odróżnić mniszek lekarski od mlecza ..
    A po za tym -mniszek jest rosliną, a nie tylko kwiatem, oczywiscie ma kwiaty, ale ma tez liście, łodyge, korzenie, nasiona.Kwiat to tylko czesc rosliny, a nie typ, wiec bardziej adekwatne bedzie pytanie “mniszek zioło, czy chwast?

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.