Mleko kokosowe – Właściwości, wartości i przepis

Dzięki kremowej konsystencji i lekkiej, naturalnej słodyczy, mleko kokosowe może dla niektórych smakować jak rodzaj niezdrowego deseru. Zapewne jego nadmiar w diecie nie jest zbyt pożądany, jednak w umiarkowanych ilościach doskonale odżywia i wspomaga prawidłową pracę organizmu. Spożywanie mleka kokosowego wspomaga układ odpornościowy i zapobiega wielu chorobom. W szczególności może pomóc obniżyć poziom cholesterolu, poprawia ciśnienie krwi i zapobiega atakom serca lub udarom mózgu. Co jeszcze warto o nim wiedzieć?

Mleko kokosowe, wraz z olejem kokosowym i wodą kokosową, jest dość powszechnie uważane za jeden z najzdrowszych produktów na świecie. Ale czym tak na prawdę ono jest?

Czym jest mleko kokosowe?

Mleko kokosowe to w rzeczywistości miąższ kokosa, o lekko płynnej konsystencji. Wytwarzane jest przez bardzo dojrzałe owoce kokosa, gdzie woda mocno wnika w warstwę miąższu. Z mniej dojrzałych owoców łatwiej jest uzyskać wodę kokosową.

Woda kokosowa zawiera głównie cukry i elektrolity, natomiast mleko kokosowe posiada znacznie więcej kwasów tłuszczowych, a tym samym kalorii. Oprócz dostarczania składników odżywczych i niesamowitego smaku, mleko kokosowe zawiera bardzo korzystny tłuszcz o nazwie kwas laurynowy, który jest bardzo łatwo wchłaniany i przetwarzany przez organizm na energię.

Ponieważ pełnotłuste mleko z kokosa jest bogate w kalorie, lepiej spożywać jego mniejsze, ale regularne porcje. Odpowiednia ilość to zwykle ok. 1/4 – 1/2 szklanki w ciągu dnia, najlepiej jako składnik jakiegoś dania.

Pełnotłuste mleko kokosowe zawiera wszystkie naturalne kwasy tłuszczowe, podczas gdy wersja “light” pozbawiana jest części tłuszczu, w celu zmniejszenia jego ogólnej kaloryczności. Ponieważ produkt ten jest całkowicie wolny od laktozy, soi, orzechów lub ziaren, jest doskonałym rozwiązaniem dla każdego, kto jest uczulony na wszelkiego rodzaju przetwory mleczne lub orzechy. Stanowi ono również idealne uzupełnienie diety wegetariańskiej.

Mleko kokosowe – Wartości odżywcze

Ćwierć szklanki mleka kokosowego pełnotłustego zawiera:

• 1,5 g białka,
• 2 g cukru,
• 14 g tłuszczu,
• 0,55 mg manganu (27 % DZS),
• 0,15 mg miedzi (8 % DZS),
• 60 mg fosforu (6 % DZS),
• 22 mg magnezu (5,5 % DZS),
• 3,9 mg żelaza (5,5 % DZS),
• 157 mg (4,5 % DZS),
• 138 kcal.

Mleko z kokosa – Właściwości i korzyści zdrowotne

Mleczko kokosowe jest naturalnym produktem o wielu cennych właściwościach odżywczych. Dzięki swojemu wyjątkowemu składowi świetnie wzbogaca codzienną dietę, zapewniając organizmowi wiele cennych korzyści zdrowotnych. Poniżej wskazujemy najważniejsze z nich.

1. Wpływa na poprawę stanu zdrowia serca, poprzez obniżenie ciśnienia krwi i cholesterolu

Mleko kokosowe jest jednym z najlepszych źródeł dietetycznych kwasu laurynowego. Około 50 procent tłuszczu, zawartego w orzechach kokosowych to właśnie kwas laurynowy, który posiada naturalne działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Według wielu badań, kwas laurynowy jest typem ochronnych kwasów tłuszczowych, pozwalających na poprawę bilansu cholesterolu w organizmie oraz zapewniającego lepszą kondycję zdrowotną serca.

Naturalny tłuszcz kokosowy w postaci mleczka kokosowego, stosowany w właściwych proporcjach dietetycznych, nie powoduje szkodliwego wpływu na ogólny bilans lipidów w organizmie, a w rzeczywistości jest nawet korzystny, ze względu na wpływ na zmniejszanie stężenia LDL i wzrost poziomu HDL.

Spożywanie mleka kokosowego jest również przydatne w zakresie obniżenia ciśnienia krwi i utrzymania właściwej sprężystości naczyń krwionośnych. Zawarte w nim minerały mają istotny wpływ na kontrolowanie krążenia i przepływu krwi. Dostarcza ono również magnezu, które może pomóc zwalczać stres i napięcie mięśni, a także zapobiegać atakom serca. 

2. Zapewnia dostarczenie ważnych elektrolitów i zapobiega zmęczeniu

Co prawda woda kokosowa jest lepszym źródłem elektrolitów, to również mleko kokosowe zapewnia dostarczenie bardzo ważnych minerałów i mikroelementów, potrzebnych do utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi, kondycji zdrowotnej serca oraz zapobieganiu odwodnieniu i biegunce. Szczególnie przydatne jest podczas gorąca, po treningu lub po chorobie żołądka. Zawarte w nim elektrolity zapobiegają uczuciu wyczerpania, uderzeniom gorąca, chorobom serca, bólom mięśniowym lub skurczom, a także skutecznie wzmacniają ogólną odporność organizmu.

Mleko kokosowe zawiera również tłuszcze MCT, które są łatwo wykorzystywane do produkcji energii również przez mózg. Umożliwia ono tym samym efektywniejszą pracę, podwyższenie wydajności i polepszenie pamięci. Zawarte w mleku koksowym kalorie zapewniają szybkie i efektywne źródło energii, niezbędnej dla efektywnej pracy umysłowej. 

3. Wspomaga regulację i kontrolę poziomu cukru we krwi

Zawartość tłuszczu w mleku kokosowym może pomóc regulować uwalniane cukru do krwi, lepszą kontrolę poziomu insuliny i zapobieganie zachorowaniom na cukrzycę. Regulacja gospodarki węglowodanowej to jeden z nielicznych powodów dlaczego mleko kokosowe jest szczególnie pożyteczne, jako składnik słodzący do deserów. Zwarte w nim MCT są również korzystnym źródłem energii dla organizmu. 

4. Pozytywnie wpływa na budowanie mięśni i spalanie tłuszczu

Prowadzone dotychczas badania wskazują, że średniołańcuchowe trójglicerydy kwasów tłuszczowych MCT pomagają w zwiększeniu wydatku energetycznego, a tym samym pomagają znacznie zwiększyć wydajność fizyczną organizmu. Mięśnie potrzebują również mnóstwo znajdujących się w mleku kokosowym składników odżywczych, w tym elektrolitów, potasu i magnezu. Mleko z kokosa zawiera również zdrowe tłuszcze i zwiększa uczucie sytości, niwelując chęć podjadania. 

5. Zapewnia naturalną pomoc w utracie nadmiernej wagi ciała
   

Korzystanie z diety bogatej w MCT pomaga w skutecznej utracie tkanki tłuszczowej. W odróżnieniu od kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach, mogą być one stosowane w profilaktyce otyłości oraz w celu stymulowania procesów utraty wagi.

Składniki odżywcze bogata w MCT, w tym również mleko kokosowe, podczas spożywania charakteryzują się szybkim uczuciem sytości. Zawarte w nich tłuszcze zapewniają uczucie zadowolenia i mogą pomóc uniknąć przejadania się, podjadania, a tym samym szybko powracającego głodu i potencjalnego przyrostu masy ciała. Warto jednak pamiętać, by podczas diety odchudzającej lub zdrowotnej brać pod uwagę również kalorie zawarte w mleku kokosowym.

6. Poprawia trawienie i łagodzi zaparcia

Zawarte w kokosie składniki odżywcze doskonale stymuluje pracę organów trawiennych, takich jak wątroba i nerki, a także pomagają we właściwym metabolizmie tłuszczu i usuwaniu toksyn z organizmu.

Spożywanie mleka kokosowego pomaga w zapobieganiu i leczeniu zaparć, co może okazać się szczególnie przydatne w przypadku małych dzieci i osób w podeszłym wieku. Odżywia ono również błony śluzowe układu pokarmowego, a ze względu na zawartość elektrolitów i zdrowych tłuszczów, poprawia kondycję zdrowotną i pracę jelit.

7. Pozwala skuteczniej zapobiegać wrzodom

Kolejną korzyścią ze stosowania mleka kokosowego jest niewątpliwie pomóc w zmniejszaniu występowania wrzodów. W tym zakresie działa nawet lepiej niż woda kokosowa czy olej kokosowy.

Badania laboratoryjne wykazały, że w przypadku szczurów wrzodami regularne podawanie mleka kokosowego pozwoliło zmniejszyć wielkości ran o ok. 56%. Eksperymenty wykazały również, że mleko kokosowe posiada również doskonałe działanie ochronne na owrzodzone błony śluzowe żołądka. 

8. Wspomaga zapobieganie zapaleniu stawów

Naturalne mleko kokosowe pomaga również złagodzić stany zapalne, który związane są często z bolesnymi dolegliwościami, szczególnie takimi jak zapalenie stawów i bóle mięśni. W takim przypadku warto je stosować codziennej diecie, zamiast cukru rafinowanego. Osoby z zapaleniem stawów lub innymi chorobami, najczęściej o charakterze autoimmunologicznym, nie powinny spożywać cukru, który tylko wzmaga problemy. Cukier jest również związany z osłabieniem odporności organizmu, pogorszeniem odczuć bólu i obrzękami. 

9. Zapewnia skuteczniejsze zapobieganie niedokrwistości

Mleko kokosowe stanowi bardzo dobre źródło żelaza. Chociaż nie ono zbyt bogate, to jednak pozwala dostarczyć jego wysoką jakość, zapewniającą lepsze przyswajanie. Tym samy spożywanie tego wyjątkowego składnika diety może przyczynić się do zapobiegnięciu anemii podczas procesu odchudzania.

Jaki rodzaj mleka kokosowego najlepiej kupić?

Podobnie jak w przypadku innych produktów tego typu, również oleju kokosowego i wody kokosowej, najlepiej wybrać możliwie czysty produkt z pewnego źródła. Najlepsze rodzaje mleka kokosowego pochodzą z ekologicznych upraw i nie zawierają dodatku cukru lub innych substancji słodzących, a także środków konserwujących. Nie są również pasteryzowane. Niestety, najczęściej występującą formą opakowań są stalowe puszki konserwowe oraz kartoniki.

Warto poszukać mleka kokosowego, które było wytwarzane na zimno, co oznacza, że ​​nie było gotowane. Proces przetwórczy miał jedynie na celu usunięcie niektórych bakterii, ale nie zostało ono narażone na działanie wysokiej temperatury, która zniszczyłaby najcenniejsze składniki odżywcze.

Warto omijać szerokim łukiem wszelkie typy mleka kokosowe, a także wody kokosowej, które mają postać produktów smakowych i zazwyczaj pełne są różnego rodzaju substancji słodzących, barwników i innych niezdrowych składników. O wiele lepszym rozwiązaniem dla poprawy smaku jest dodanie własnych składników, najlepiej najwyższej jakości, świeżych i naturalnych.

Podstawowym składnikiem każdego produktu powinno być w 100 procentach kokosowe mleko, a czasami również woda. Niektóre firmy dodają również gumę guar, która jest produktem naturalnym, wykorzystywanym do stabilizacji konsystencji. Niewątpliwie warto upewnić się jednak, że kupowane mleko kokosowe jest niesłodzone.

O czym warto pamiętać stosując mleko kokosowe

Jeśli kupisz mleko kokosowe warto unikać wszelkich opakowań, zawierających w swoim składzie substancję chemiczną zwaną bisfenol A, czyli BPA, którą można spotkać w niektórych puszkach i opakowaniach z plastiku. BPA uznawane jest za substancję szkodliwą dla zdrowia i mogąca wywoływać wiele ciężkich chorób.

Osoby szczególnie zainteresowane zdrowym stylem życia i żywnością ekologiczną mogą wykonać mleko kokosowe samodzielnie. W tym celu można użyć świeżych kokosów albo wiórków kokosowych.

Jak samodzielnie zrobić mleko kokosowe?

Poniżej przedstawiamy przepis na domowe mleko kokosowe.

1. Najpierw poszukaj w sklepie świeżych kokosów i potrząśnij nimi, upewniając się, że słychać i czuć jak trochę płynu porusza się wewnątrz. To nam mówi, że są świeże. Nie powinny być również popękane.
2. Do otwarcia orzecha kokosowego, będziesz potrzebować ciężkiego noża, młotka lub tasaka.
3. Uderzaj kokosa tępą częścią ciężkiego noża, aż usłyszysz odgłos pęknięcia. Odcedź płyny z wnętrza orzecha. Wodę zachowaj do koktajli i innych napojów orzeźwiających. Wyjmij miąższ, albo poprzez odcięcie go nożem, albo uderzając w tył kokosa, aż sam odpadnie od skorupy.
4. Miąższ opłucz i posiekaj na małe kawałki. Następnie wrzuć do pojemnika dodając 2 szklanki wody. Zamiast świeżego miąższu można użyć wiórków kokosowych.
5. Wymieszaj dobrze, najlepiej mikserem, a następnie odcedź płyn. Pozostałe kawałki miąższu, można lekko wycisnąć w rękach. Zarówno świeży miąższ kokosowy, jak i wiórki, po zmiksowaniu warto wycisnąć za pomocą gazy. Przed ponownym zmiksowaniem należy całą masę zalać czystą wodą i poczekać co najmniej 2 godziny.

W ten łatwy sposób można uzyskać własnej produkcji mleczko koksowe! Samodzielnie wytworzone mleko kokosowe należy przechowywać w lodówce, najlepiej w pojemniku próżniowym. Termin przydatności wynosi zwykle ok. 3-5 dni. Można je również podzielić na odpowiednie porcje i zamrozić.

Co zrobić z mleka kokosowego?

Mleko kokosowe jest szczególnie uwielbiane i doceniane w Tajlandii, Indiach, na Hawajach i w innych częściach Azji. Jego kremowa konsystencja i bogaty smak to idealny dodatek do mięsnego lub warzywnego curry. Nadaje się również do zastosowania przy gotowaniu różnorodnych zup i gulaszy.

Naturalne mleko kokosowe jest bardzo uniwersalnym składnikiem kulinarnym, doskonale komponującym się zarówno ze słodkimi, jak i pikantnymi potrawami. Dodając do niego ekstrakt z wanilii, nieco oleju kokosowego i opcjonalnie soli morskiej, można stworzyć idealną śmietankę do kawy. Mleczko kokosowe do kawy to idealna kompozycja smaków i aromatów. Wszystkie spożywcze produkty kokosowe doskonale nadają się również do tworzenia różnorodnych deserów i słodkich drinków, również alkoholowych. 

Mleczko kokosowe doskonale komponuje się ze smakiem i aromatem wielu przypraw, m.in. z cynamonem, kakao, wanilią czy anyżem. Dzięki temu występuje w wielu przepisach, w których doskonale łączy rozmaite składniki.

Czy mleko kokosowe jest zdrowe?

Naturalne mleko kokosowe posiada niski poziom alergenów, zwłaszcza w porównaniu do tradycyjnych produktów mlecznych, a także sojowych i orzechowych. Z tego powodu poleca się je wszystkim, którzy nie tolerują nabiału oraz innych produktów spożywczych, zawierających alergeny.

Przy spożywaniu mleka kokosowego oraz innych produktów tego typu należy mieć na uwadze, że ma ono sporą ilość tłuszczu, a tym samym kalorii. Przy braku odpowiedniej diety może ono znacznie podnosić dzienną ilość kalorii w pożywieniu, a tym samym przyczyniać się do tycia. Właściwości odchudzające mleka kokosowego mogą być wykorzystane jedynie przy odpowiednim programie żywieniowym. Mleko kokosowe posiada tym samym większość efektów ubocznych działania oleju kokosowego.

Niektóre z występujących w mleku kokosowym składników odżywczych może potencjalnie przyczyniać się do rozwoju niektórych problemów zdrowotnych. Przykładem mogą być osoby z chorobą nerek, które muszą być szczególnie ostrożne w kwestii ilości potasu w swojej diecie. Z tego powodu, przy wszelkich istotnych problemach zdrowotnych swoje zmiany żywieniowe zawsze należy konsultować z lekarzem.

Źródła

Harry Belafonte and the secret proteome of coconut milk. J Proteomics. 2012 Jan 4;75(3):914-20. doi: 10.1016/j.jprot.2011.10.009. Epub 2011 Oct 20.

Effects of coconut oil, butter, and safflower oil on lipids and lipoproteins in persons with moderately elevated cholesterol levels. J Lipid Res. 1995 Aug;36(8):1787-95.

Impact of a traditional dietary supplement with coconut milk and soya milk on the lipid profile in normal free living subjects. J Nutr Metab. 2013;2013:481068. doi: 10.1155/2013/481068. Epub 2013 Oct 24.

The cholesterol-lowering effect of coconut flakes in humans with moderately raised serum cholesterol. J Med Food. 2004 Summer;7(2):136-40.

Plasma lipid and lipoprotein response of humans to beef fat, coconut oil and safflower oil. Am J Clin Nutr. 1985 Aug;42(2):190-7.

Mechanisms mediating lipoprotein responses to diets with medium-chain triglyceride and lauric acid. Lipids. 1999 Sep;34(9):895-905.

Evaluation of antinociceptive and anti-inflammatory activity of hydromethanol extract of Cocos nucifera L. Inflammopharmacology. 2013 Feb;21(1):31-5. doi: 10.1007/s10787-012-0135-7. Epub 2012 Apr 17.

Anti-inflammatory, analgesic, and antipyretic activities of virgin coconut oil. Pharm Biol. 2010 Feb;48(2):151-7. doi: 10.3109/13880200903062614.

Characterizing the Relationship Between Sesame, Coconut, and Nut Allergy in Children. Pediatr Allergy Immunol. Author manuscript; available in PMC 2010 Dec 1. Published in final edited form as: Pediatr Allergy Immunol. 2010 Dec; 21(8): 1114–1118. doi: 10.1111/j.1399-3038.2010.00997.x