Olej ryżowy – Korzyści odżywcze i właściwości

0
4362
olej ryżowy
Ze względu na swoje szczególne właściwości odżywcze olej ryżowy coraz częściej zastępuje inne rodzaje tłuszczów roślinnych

Wiele popularnych źródeł zachwala olej ryżowy w kontekście jego potencjalnego wpływu na ochronę zdrowia i urody. Większość z nich nie popiera jednak tych właściwości żadnymi wynikami badań. Warto również zwrócić uwagę, że chociaż współcześnie wykorzystuje się go głównie w kuchni azjatyckiej, to nie ma on długich tradycji kulinarnych. W niniejszym artykule wskazujemy na najważniejsze fakty na temat właściwości i zastosowań oleju ryżowego.

W trosce o własne zdrowie niewątpliwe ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, którego oleju używamy w codziennym gotowaniu. Nie tylko bowiem dodaje on smaku, ale także w znacznym stopniu decyduje o właściwościach odżywczych spożywanych pokarmów. Niektóre badania wykazały, w jaki sposób jakość oleju spożywczego może wpłynąć na ogólne, długoterminowe zdrowie. Zaniedbanie tego zagadnienia może również powodować pewne nieprzyjemne stany chorobowe, a także decydować o codziennym samopoczuciu.

W tym kontekście, olej ryżowy zyskał w ostatnich latach dość sporą popularność, zwłaszcza wśród osób zajmujących się tematem żywienia i zdrowego stylu życia. Warto się jednak zastanowić czy słusznie, istnieją bowiem w tym względzie pewne istotne zastrzeżenia, o których niewątpliwe warto pamiętać. Niniejszy artykuł skupia się na opisie jego właściwości i przydatności w codziennej diecie.

Czym jest olej ryżowy i jak powstaje?

Olej ryżowy wytwarzany jest z otrębów, stanowiących twardą, zewnętrzną osłonę ziaren. Stanowią one odpad produkcyjny po procesie obłuszczania ryżu. Produktu tego nie da się łatwo wytworzyć ręcznie, dlatego stosunkowo rzadko pochodzi z domowej produkcji. Nowoczesne wytwarzanie wiąże się najczęściej z wysokim stopniem rafinacji przemysłowej, podobnie wykorzystywanej do produkcji innych tłuszczów roślinnych, takich jak olej z pestek winogron i olej rzepakowy. Oto krótki opis takiego procesu.

  • łuski usuwa się, pozostawiając brązowe ziarno ryżu,
  • brązową warstwę otrębów i kiełki ryżu usuwa się, pozostawiając białe ziarno ryżu,
  • olej ryżowy ekstrahowany jest z otrębów i zarodków, co wiąże się z wysoce uprzemysłowionym i wysokociśnieniowym procesem,
  • powstały produkt jest następnie rafinowany i rozdzielany na klarowną ciecz i ciało stałe.

Dzięki temu procesowi cechuje go przede wszystkim wysoka temperatur dymienia, wynosząca nawet do ok. 250 ºC. Dzięki temu może być odpowiedni do przygotowywania dań wymagających wysokich temperatur.

Najważniejsze właściwości oleju ryżowego pochodzą jednak z jego najlepszych składników. Zawiera on m.in. y-oryzanol, który jest silnym przeciwutleniaczem, a także inne organiczne związki chemiczne, takie jak tokoferole i tokotrienole, które zapewniają właściwości działania witaminy E. Poziomy poszczególnych rodzajów tłuszczu przedstawiają się następująco:

  • tłuszcze nasycone – ok. 25%,
  • tłuszcze jednonienasycone omega-9 – ok. 38%,
  • tłuszcze wielonienasycone omega-3 i omega-6 – ok. 37%, z czego prawie całość stanowi  omega-6.

Na rynku dostępne są dwie wersje tego produktu, a mianowicie olej rafinowany, i znacznie rzadszy nierafinowany. Ten pierwszy przeznaczony jest do gotowania w wyższych temperaturach, a ten drugi do stosowania na zimno i w celach pielęgnacyjnych.

Olej ryżowy – Najważniejsze właściwości i korzyści zdrowotne

Olej ryżowy to stosunkowo mało znany na naszym rynku produkt, który znajduje dość szerokie zastosowanie zdrowotne i pielęgnacyjne. Często poleca się go stosować jako element codziennej diety, ale także podstawę do domowych terapii kosmetycznych. Poznajmy jego najważniejsze właściwości i zastosowania, które promuje wiele różnych źródeł na świecie.

  1. Może korzystnie wpływać na poprawę zdrowia serca

Produkt ten znany jest jako olej przyjazny dla serca, gdyż może obniżyć poziom cholesterolu, głównie dzięki optymalnym poziomom oryzanolu. W rzeczywistości, ten rodzaj roślinnego przeciwutleniacza zmniejsza wchłanianie cholesterolu i zwiększa jego eliminację z organizmu. Olej ryżowy ma również jedną z najlepszych kombinacji jednonienasyconych, wielonienasyconych i nasyconych tłuszczów spośród wszystkich olejów roślinnych.

W jednym z irańskich badań stwierdzono, że spożywanie oleju z otrąb ryżowych jako elementu zdrowej diety może zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób układu krążenia. W innym interesującym badaniu odkryto, że to olej ryżowy, a nie błonnik, ma większy wpływ na redukcję cholesterolu.

  1. Może być korzystny dla diabetyków

W jednym z badań stwierdzono, że olej z otrębów ryżowych obniża poziom cukru we krwi aż o 30%. Niektóre źródła twierdzą nawet, że jest on nawet najbardziej pożywnym pokarmem na naszej planecie.

  1. Pomaga w utracie wagi ciała

Ponieważ posiada zdolność obniżania poziomu cholesterolu, może wspomagać utratę wagi. Jest także bogaty w naturalne przeciwutleniacze, m.in. oryzanol, które zwiększają metabolizm i przyczyniają się do zdrowej utraty zbędnych kilogramów.

  1. Usuwa ciemne plamy

Korzystanie z oleju z otrębów ryżowych ma również swoje zalety w zakresie pielęgnacji urody. Jego regularne stosowanie pozwala ujednolicać koloryt skóry i redukować ciemne plamy. Pomaga także w leczeniu obrzęków wokół oczu.

  1. Pomaga leczyć wyprysk

Właściwości nawilżające oleju ryżowego pomagają w leczeniu suchej skóry i egzemy. Inne choroby skóry suchej, takie jak zapalenie skóry, trądzik różowaty, a nawet wysypki mogą być także leczone tym wyjątkowym produktem naturalnym.

  1. Leczy trądzik

Olej ryżowy zawiera kwas oleinowy i linolowy w zrównoważonym stosunku, a to może pomóc w leczeniu trądziku. Dzieje się tak, ponieważ skóra skłonna do trądziku jest zazwyczaj niewystarczająco uzupełniona kwasem linolowym. Olej ten zawiera również kwas palmitynowy, kolejny niezbędny kwas tłuszczowy dla utrzymania zdrowej skóry.

  1. Pomaga opóźnić starzenie

Właściwość tę można przypisać obecności w oleju ryżowym skwalenu, który w naturalny sposób napina skórę i utrzymuje jej prawidłową kondycję zdrowotną. W konsekwencji tego spowalnia również powstawanie zmarszczek i opóźnia starzenie się skóry, również dzięki naturalnemu działaniu nawilżającemu.

  1. Zwiększa wzrost włosów

Olej z otrębów ryżowych zawiera ponadto inozytol, związek węglowodanowy, który zapobiega powstawaniu łupieżu i zmniejsza rozdwajanie końcówek. Promuje również zdrowy wygląd włosów. Zawiera także cenne kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, choć te pierwsze występują tylko w niewielkich ilościach. Niemniej jednak, dzięki temu olej ryżowy pomaga zapobiegać przedwczesnemu siwieniu włosów. Badania pokazują, że kwas linolowy i oryzanol również pobudzają wzrost włosów i doskonale je wzmacniają. W ten sposób jego regularne stosowanie może zapewnić zdrowsze i piękniejsze włosy.

Czy olej ryżowy może wywoływać jakieś skutki uboczne?

Generalnie przyjmuje się, że jest to produkt bezpieczny, nie zawierający substancji toksycznych. Ewentualne skutki uboczne podczas jego stosowania wynikać mogą raczej z nieodpowiedniego stosowania, najczęściej także przedawkowania. Nie zaleca się jednak jego stosowania w przypadku problemów z przewodem pokarmowym, takie jak wrzody, niestrawność lub inne problemy z trawieniem.

O czym warto pamiętać

Nadmierne spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6, pochodzących głównie z przetworzonej żywności oraz dużej ilości ziaren, może być częściowo odpowiedzialne za epidemię zapaleń i prawdopodobnie przyczynia się również do epidemii otyłości. Dotyczy to przede wszystkim tzw. “zachodniej diety”. Wiele z tego rodzaju produktów może być również zjełczałych, czyli zawierać zepsute tłuszcze. W rezultacie tego najlepiej jest raczej unikać tłuszczów omega-6 w codziennej diecie, gdyż najprawdopodobniej i tak przyjmujemy ich za dużo.

Czy olej ryżowy pochodzący ze dobrej jakości źródeł może być uważany za zdrowy tłuszcz? Nie, ponieważ nie jest tradycyjnym tłuszczem roślinnym, stosowanym przez kulturę przodków, a także dlatego, że proces jego produkcji jest wysoce uprzemysłowiony. W trakcie jego wytwarzanie traci się wiele cennych substancji, które potencjalnie byłyby korzystne dla zdrowia.

Olej ryżowy jest jednak o wiele zdrowszym wyborem, jako tłuszcz do smażenia, niż np. olej sojowy. Ma on wyższe poziomy zdrowych, nasyconych i jednonienasyconych tłuszczów i znacznie niższy wielonienasyconych, które wytwarzają stan zapalny, gdy są spożywane w nadmiarze. Co jednak dla wielu ważniejsze najważniejsze, nie jest wytwarzany z surowców modyfikowanych genetycznie GMO, więc nie będzie stanowił potencjalnie długoterminowego zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska.

Nawet jeśli olej z otrębów ryżowych jest inny niż reszta olejów, niekoniecznie oznacza to, że jest wolny od zanieczyszczeń. Z powodu uprawy na zanieczyszczonych glebach bardzo często w białym i brązowym ryżu występuje toksyczny arsen. Problem ten niestety dotyczy wielu miejsc na świecie, gdzie uprawia się surowiec do produkcji tego oleju.

Podsumowując warto zauważyć, że jeśli od czasu do czasu chce się spożyć posiłek, do którego przygotowania wykorzystano olej ryżowy, nie ma żadnego problemu. Nie warto go jednak kupować do codziennego wykorzystania w kuchni. O wiele lepszym wyborem wydaje się oliwa z oliwek, olej kokosowy, ghee czy masło.

Poprzedni artykułOlej sezamowy – Właściwości i zastosowania
Następny artykułFitoestrogeny – Właściwości i znaczenie dla zdrowia
Jestem dietetyczką i na co dzień pomagam ludziom w układaniu zrównoważonego menu oraz kształtowaniu zdrowych nawyków żywienia. Swoją wiedzą i doświadczeniem chętnie dzielę się nie tylko w kontakcie bezpośrednim, ale także na łamach portali branżowych. W szczególności interesują mnie zagadnienia zapobiegania problemom zdrowotnym dzięki odpowiedniemu stosowaniu diety i zachowywaniu zdrowego stylu życia. Staram się również stale rozwijać własne kompetencje, uczestnicząc w rozmaitych szkoleniach oraz czytając najnowsze doniesienia naukowe. Piszę także regularnie o najzdrowszych produktach spożywczych i sposobach ich wykorzystania. Ponadto często dzielę się swoimi ulubionymi przepisami kulinarnymi. Mam głęboką nadzieję, że moja codzienna praca przyczyni się lepszego zrozumienia znaczenia żywienia oraz osiągania codziennych korzyści zdrowotnych oraz lepszego samopoczucia.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.