Olej z rokitnika – Zastosowanie, opinie, właściwości

0
23955
olej z rokitnika
Stosowany od starożytności olej rokitnikowy posiada liczne właściwości odżywcze i pielęgnacyjne

Używany od wieków w Azji i Europie, olej z rokitnika w ostatnim czasie znacznie zyskuje na swojej popularności, przede wszystkim ze względu na wiele cennych korzyści zdrowotnych i pielęgnacyjnych. Jest on niezwykle pomocny w zapobieganiu wielu dolegliwościom zdrowotnym oraz opóźnianiu i redukcji przedwczesnych efektów starzenia. Przedstawiamy najważniejsze właściwości tego wyjątkowego składnika diety, a także cennego dodatku wielu tradycyjnych preparatów zdrowotnych i  kosmetyków organicznych.

Rokitnik pospolity (Hippophae rhamnoides L.) to bardzo urodziwy krzew, który należy do rodziny oliwnikowatych i rośnie zwykle w górzystych i nadbrzeżnych regionach Azji i Europy. Czasami potocznie nazywany jest rosyjskim ananasem lub oblepichą, a jego botaniczna nazwa odnosi się do zdolności w ochronie zdrowia koni oraz zapewniania im błyszczącej i gładkiej sierści. W dawniejszych czasach rokitnik był także stosowany w leczeniu ślepoty u koni.

Uważa się, że rokitnik pochodzi z rejonu górskiego Himalajów, ale wiadomo, że był również używany już przez starożytnych Greków. Zapiski o jego stosowaniu można również znaleźć także w innych obszarach kulturowych Europy. Szeroko wymieniony jest w starożytnych tekstach tybetańskich, w indyjskim Materia Medica, a także we wczesnochińskch recepturach medycznych.

Rodzaje oleju z rokitnika

Istnieją dwa zasadnicze typy oleju z rokitnika. Pierwszy z nich to olej pozyskiwany z nasion rokitnika, a drugi z jego owoców.

  • Olej z owoców rokitnika, a dokładniej miąższu, wytwarzany jest z małych, niezwykle bogatych w składniki odżywcze, żółto-pomarańczowych jagód. Wykonuje się go często w domowych warunkach poprzez dokładne zmielenie, a następnie dodanie wody i pozostawienie do odstania. Olej z rokitnika wypływa wówczas na wierzch, po czym zostaje zebrany do osobnego naczynia. Ma on szerokie zastosowanie spożywcze i bywa dodawany do wielu potraw, zwykle na zimno. Świetnie nadaje się również do domowych zabiegów pielęgnacyjnych skóry, w szczególności jako dodatek do kremów, balsamów i maseczek do twarzy.
  • Olej z nasion rokitnika wytwarza się z małych ciemnych, nasion, znajdujących się w owocach. Znacząco częściej produkowany jest w warunkach przemysłowych, przy użyciu maszyn przetwórczych. Znajduje głównie zastosowanie w pielęgnacji zdrowia.

Chociaż oba rodzaje oleju z rokitnika mają pewne cechy wspólne, szczególnie w swoim profilu odżywczym, posiadają również pewne wyraźne różnice. Olej z całych owoców charakteryzuje się  ciemno czerwonym lub pomarańczowym odcieniem i ma dość lepką konsystencję. Z kolei olej z nasion jest słomkowo-żółty lub blado-pomarańczowy, jak również wyraźnie bardziej płynny. Oba oleje mają dość silny i charakterystyczny zapach, z nutą piżma i ananasu.

Właściwości odżywcze oleju z rokitnika

W ostatnim czasie, szczególnie wśród osób zainteresowanych zdrowym żywieniem oraz naturalnymi sposobami pielęgnacji zdrowia i urody, rokitnik stał się niezwykle popularny, obok takich owoców jak granat czy jagody acai. Posiada on bowiem wprost imponujący profil odżywczy.

Owoce tej rośliny zawierają ponad 190 cennych składników odżywczych, w tym witaminę C, której poziom jest 12 razy wyższy, niż w przypadku pomarańczy. Zawiera znaczne ilości innych witamin, minerałów, a także błonnika i aminokwasów. Pokaźne ilości czynnych składników aktywnych czynią z niego bardzo potężną roślinę, chętnie wykorzystywaną w produkcji, głównie spożywczej, leczniczej i kosmetycznej.

Rokitnik charakteryzuje się większą ilością witaminy E, niż kiełki pszenicy, a także zawiera trzy razy więcej witaminy A, niż marchew. Stanowi również bogatsze, niż żeń-szeń, źródło dysmutazy ponadtlenkowej (SOD), będącej ważnym enzymem, który pomaga zapobiegać szkodliwemu działaniu wolnych rodników. Wiele swoich właściwości zdrowotnych zawdzięcza również kwasom tłuszczowym omega-3, 6, 9 i 7.

Zarówno nasiona rokitnika, jak i jego owoce są bogate w takie składniki jak: karotenoidy, tokoferole i tokotrienole. Zawierają również pełny zestaw przeciwutleniaczy, takich jak fenole, terpeny i glikozydy. Wśród innych składników największą grupę stanowią witaminy A, C i E, a także beta-karoten, roślinne sterole oraz żelazo, miedź, selen, mangan i inne pierwiastki śladowe.

Olej z rokitnika jest cennym źródłem roślinnym wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które są ważnym składnikiem w regeneracji śluzówki. Istnieje jednak zasadnicza różnica między składem kwasów tłuszczowych w dwóch, wymienionych wcześniej rodzajach olejów z rokitnika. Do głównych kwasów tłuszczowych w oleju z nasion należą omega-3 i 6, w szczególności kwas linolowy i kwas alfa-linolenowy, których zawartość wynosi ok. 70%. Tymczasem olej z owoców rokitnika zawiera głównie jednonienasycone kwasy tłuszczowe omega-7, głównie kwas palmitoololejowy i palmitynowy.

Unikalnie wysoka zawartość kwasów tłuszczowych w z oleju rokitnika oraz prawdziwe bogactwo składników odżywczych czynią go niewątpliwie jednym z najbardziej zdrowych olejów roślinnych na świecie. Jego regularne stosowanie pozwala skorzystać z właściwości przeciwutleniających, przeciwzapalnych i przeciwwirusowych, zapewniających skuteczną ochronę organizmu i wyraźną poprawę ogólnego samopoczucie.

Korzyści ze stosowania oleju z rokitnika

Rokitnik ma bardzo długą historię stosowania w medycynie ludowej, sięgającą wielu setek lat. W Tybecie, Rosji, Mongolii i Chinach rokitnik stosuje się do dzisiaj na wiele różnych sposobów, w celu łagodzenia wielu dolegliwości zdrowotnych, głównie w zakresie łagodzenia kaszlu, stymulowania krążenia krwi, pobudzaniu trawienia, a także łagodzenia bólu.

Z kolei olej z rokitnika jest najbardziej znany jako naturalny środek regenerujący i odmładzający, przynoszący doskonałe efekty podczas pielęgnacji skóry. Wspomaga również leczenie oparzeń, ran, niektórych wysypek oraz wielu innych problemów skórnych. Jako, że regularne korzystanie z oleju z rokitnika pomaga spowolnić oznaki starzenia stosuje się go bardzo często w pielęgnacji, szczególnie skóry zmęczonej i dojrzałej, a także problematycznej skóry głowy. Obecnie coraz częściej można go również spotkać w wielu kosmetykach naturalnych, a także naturalnych preparatach leczniczych i suplementach diety.

Olej rokitnikowy – Zastosowanie w ochronie zdrowia i urody

Istnieje wiele tradycyjnych sposobów na wykorzystanie oleju z rokitnika. Oto niektóre z potencjalnych korzyści jego stosowania w zakresie ochrony zdrowia i urody:

  1. Zapewnia pomoc w zapobieganiu demencji i chorobie Alzheimera

Zawarta w oleju rokitnikowym witamina B12, a także kwasy tłuszczowe, w tym również omega-3, naturalnie pomagają poprawić podstawowe funkcje poznawcze, które wraz z wiekiem mogą widocznie słabnąć. Dzięki włączeniu go do codziennej diety dostarczamy organizmowi bogactwa składników odżywczych, poprawiających jakość życia i zmniejszających ryzyko wystąpienia starczej demencji.

  1. Wspomaga utrzymanie kontroli właściwej wagi ciała

Dietetycy twierdzą, że zawarte w oleju z rokitnika kwasy tłuszczowe pomagają utrzymywać właściwy poziom masy ciała, zapewniający zmniejszone ryzyko występowania wielu chorób oraz umożliwiający bardzo dobre samopoczucie. Stosowanie oleju rokitnikowego może również pomóc utrzymać niższą wagę przez dłuższy czas, zapobiegając efektowi jojo, który często występuje po intensywnym programie odchudzającym.

  1. Zapewnia wspomaganie leczenia choroby refluksowej i wrzodowej (GERD)

Olej z rokitnika może pomóc łagodzić podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego, a także wspomagać proces leczenia jej owrzodzeń. Dzięki jego zastosowaniu można również naturalnie przeciwdziałać wielu innym dolegliwościom zdrowotnym przewodu pokarmowego, w szczególności bólom brzucha, rozstrojowi żołądka i zaparciom.

  1. Pozwala skuteczniej zapobiegać uszkodzeniom wątroby

Po przeprowadzeniu badań na zwierzętach stwierdzono, że olej rokitnikowy wykazuje dużą aktywność hepaprotekcyjną, głównie dzięki silnemu działaniu przeciwutleniającemu. Olej ten zmniejsza stężenie aflatoksyny w wątrobie, a tym samym znacznie redukuje jej negatywne skutki oddziaływania na zdrowie. W innym badaniu klinicznym wykazano, że pomaga on w normalizacji aktywności enzymów wątrobowych i kwasów żółciowych w surowicy. Olej z rokitnika to jeden z najlepszych składników diety, oczywiście obok ostropestu plamistego, naturalnie chroniących i skutecznie wspomagających utrzymanie zdrowej kondycji wątroby.

  1. Zapewnia łagodzenie suchości oczu

Olej z rokitnika zwyczajnego pozwala zapewnić ulgę od suchości oczu, dolegliwości powodowanej często zmianami hormonalnymi, szczególnie spotykanej u osób starszych oraz kobiet w okresie menopauzy. Badania wykazały, że regularna suplementacja doustna oleju rokitnikowego u osób z zespołem suchego oka, już w okresie trzech miesięcy może przynieść znaczną poprawę i zniwelować przykre objawy, takie jak pieczenie i zaczerwienienie.

  1. Wspomaga zdrowie kondycji skóry

Zarówno doustne, jak i miejscowe zastosowanie produktów z rokitnika zwyczajnego pomaga na różnorodne problemy skórne. Doskonale nawilża, uelastycznia i regeneruje skórę, a nawet pomaga w leczeniu i zapobieganiu trądziku. Może być szczególnie korzystny we wspieraniu leczenia trądziku różowatego oraz przewlekłych chorób zapalnych skóry. Olejek z rokitnika to często wykorzystywany składnik wielu kosmetyków naturalnych i tradycyjnych preparatów pielęgnacyjnych, szczególnie produktów rosyjskich i azjatyckich. Ze względu na dość mocną i naturalną barwę, olej z owoców rokitnika poleca się czasem rozcieńczać z innymi olejkami naturalnymi, np. olejem kokosowym lub olejkiem arganowym, by jego stężenie wynosiło do 5%. Stosowanie oleju z rokitnika na twarz zapewnia skuteczną ochronę przed przesuszenie i przedwczesnymi oznakami starzenia, takimi jak utrata jędrności, zmarszczki czy matowienie cery.

  1. Doskonale wspomaga pielęgnację włosów

Olej z owoców rokitnika wykorzystywany jest coraz częściej w różnego rodzaju produktach do pielęgnacji włosów. Pozwala on zapobiegać wypadaniu, a także działa przeciwłupieżowo i zapewnia zdrowy wygląd. Można go często spotkać w kosmetykach do pielęgnacji końcówek włosów, pozwalających zapobiegać ich łamliwości i rozdwajaniu.

Stosowanie oleju z rokitnika zwyczajnego

Olej z rokitnika można przyjmować zarówno wewnętrznie lub stosować miejscowo, zależnie od potrzeb i oczekiwanych korzyści. Należy jednak przy tym zwrócić uwagę, jakie przeznaczenie przewidział producent danego produktu.

Zarówno olej z nasion, jak i olej z miąższu jagód rokitnika mogą być stosowane doustnie. Warto jednak zauważyć, że olej z miąższu owoców wykazuje kilka ważnych zalet, szczególnie cennych przy stosowaniu miejscowym, natomiast olej z nasion rokitnika posiada lepsze efekty działania w zastosowaniu wewnętrznym.

Przy zastosowaniu oleju miejscowo wystarczy nałożyć go na obszarach dotkniętych oparzeniem, skaleczeniem lub z innymi problemami. Gdy stosujemy go wewnętrznie, zalecana dawka wynosi zwykle pięć miligramów, dwa do trzech razy dziennie. Dawkowanie zależy od leczonego stanu, a wszelkie poważniejsze dolegliwości zawsze powinny być konsultowane z lekarzem.

Olej z rokitnika – Dawkowanie

Olej rokitnikowy w sprzedaży występuje zarówno w postaci płynnej, jak i w kapsułkach. Jego zalecane dawkowanie nie zostało ustalone naukowo, dlatego większość wskazówek na ten temat wynika z tradycji oraz doświadczeń. Za bezpieczną ilość uznaje się kilka ml oleju dziennie.

W zastosowaniu kosmetycznym olej z rokitnika posiada szereg cennych właściwości:

  • W pielęgnacji skóry dobrze się wchłania się w skórę, nie pozostawiając nieprzyjemnego uczucia tłustości. Doskonale miesza się z innymi olejami, takimi jak olejek z jojoby, olejek arganowy czy olejek monoi.
  • Wykazuje doskonałe właściwości przyśpieszające gojenie, dlatego bywa często polecany jako naturalny środek na drobne uszkodzenia skóry, a także poparzenia słoneczne, blizny, rozstępy, egzemę oraz różnego typu stany zapalne i uczulenia. Ze względu na silną barwę nie poleca się stosować bez rozcieńczania.
  • Olejek rokitnikowy szczególnie polecany jest w pielęgnacji cery dojrzałej, w celu naturalnej ochrony przed zmarszczkami oraz zapewnienia odpowiedniej regeneracji.
  • Delikatnie poprawia koloryt cery, nadając jej przyjemnego odcieniu, efektem przypominającym kurację beta-karotenem.
  • Olejek wykazuje również naturalne działanie przeciwutleniające oraz delikatnie chroniące przed promieniowaniem UV.
  • Jako dodatek do kosmetyków zapewnia doskonałą pielęgnację włosów oraz skóry głowy, przyczyniając się do wzmocnienia i zdrowego wyglądu.

Olej z rokitnika – Ewentualne skutki uboczne i przeciwwskazania

Podobnie jak w przypadku stosowania innych olejów roślinnych, również warto zachować ostrożność przy stosowaniu oleju z rokitnika. Zwłaszcza, jeśli mamy do czynienia z pewnymi schorzeniami, takimi jak z choroby jelit, nerek czy wątroby. Dla większości zdrowych osób dorosłych olej z rokitnika jest na ogół bezpieczny, jednak nie jest zalecany dla dzieci w wieku do 12 roku życia.

Radzi się często unikać jego stosowania przez ciągły okres, dłuższy niż trzy miesiące. W przeciwnym wypadku mogą pojawić się pewne niekorzystne skutki jego działania, takie jak biegunka, skurcze brzucha i inne problemy żołądkowo-jelitowe. Dlatego należy unikać spożywania tego oleju w dużych ilościach, ponieważ może on prowadzić do odwodnienia i utraty elektrolitów. Przedawkowanie lub korzystanie z niego nieprzerwanie przez dłuższy czas, może również prowadzić do problemów z nerkami.

U niektórych ludzi rokitnik i jego produkty pochodne mogą wywoływać pewne reakcje alergiczne, dlatego wykonać samodzielnie test alergiczny na ramieniu, przed jego zastosowaniem na większej powierzchni skóry.

Podczas stosowania wewnętrznego można zauważyć, że mocz staje się bardziej ciemno-żółty lub czerwonawy, z lekkim zapachem stęchlizny, jednak zazwyczaj jest to zupełnie nieszkodliwy objaw. Stosując znaczne ilości oleju na skórze mogą okresowo powstawać żółte przebarwienia.

Wśród najczęstszych przeciwwskazań stosowania oleju z rokitnika warto wymienić:

  • Spożywanie oleju z rokitnika może stymulować przepływ krwi w żyłach i tętnicach, więc nie należy go stosować w przypadku przyjmowania leków rozszerzających naczynia krwionośne.
  • Może mieć również właściwości obniżające poziom cukru we krwi, dlatego ludzie, którzy przyjmują insulinę lub inne leki na cukrzycę, powinni używać tego oleju po konsultacji z lekarzem i zawsze ze szczególną ostrożnością.
  • Ponieważ nie ma żadnych dowodów naukowych, dotyczących bezpieczeństwa stosowania u kobiet ciężarnych i matek karmiących, zaleca się unikanie stosowania oleju z rokitnika w tym okresie.

Wytwarzanie oleju z rokitnika

Owoce rokitnika uważa się za jedne z najbardziej odżywczych i bogatych w witaminy, a także minerały i polifenole. W swoim miąższu zawierają ok. 8-12% cennego oleju. Sposób ekstrakcji oleju z rokitnika wpływa na siłę działania i jego jakość oleju. Najczęściej wykorzystywane metody przewidują to zastosowanie rozpuszczalnika, tłoczenie na zimno, prasowanie na gorąco oraz maceracja w innych olejach. Wszystkie one mają jednak pewne zalety i wady.

Olej z rokitnika tłoczony na zimno uważany jest za najbardziej wartościowy, jednak jego ekstrakcja to długi i względnie drogi proces. Z kolei tłoczenie na gorąco oraz ekstrakcja rozpuszczalnikiem może zanieczyścić olej i zniszczyć cenne składniki odżywcze.

W Polsce rokitnik nie jest zbyt popularną rośliną, dlatego większość surowca pochodzi z importu. Najczęściej można spotkać olej z rokitnika z Ukrainy, Białorusi i Rosji. Na Wschodzie jest on niezwykle popularny i stosowany do celów spożywczych i kosmetycznych. Bardzo często występuje jako olej rokitnikowy syberyjski, gdzie w warunkach naturalnych roślina występuje w znacznej obfitości.

Domowym sposobem pozyskiwania oleju jest wykonanie przecieru z całych owoców, a następnie po dolaniu czystej wody, pozostawienie do odstania. Olej jako substancja lżejsza od wody wypływa na jej wierzch i może być z powodzeniem zbierana. Tą metodę stosuje się od wielu stuleci, głównie w rejonach gdzie rokitnik występuje w naturalnych warunkach.

 

Serwis Skarbnica Natury korzysta tylko z wysokiej jakości źródeł, w tym recenzowanych badań naukowych, aby treść naszych artykułów poprzeć faktami. Poznaj naszą politykę redakcyjną, aby dowiedzieć się więcej o tym, w jaki sposób sprawdzamy informacje i dbamy o to, aby nasze treści były precyzyjne, wiarygodne i godne zaufania.

 

Poprzedni artykułZdrowotne właściwości kardamonu
Następny artykułNasiona Chia – Doskonałość prosto z natury
Jestem zawodową zielarką i fitoterapeutką absolutnie zakochaną w swojej pracy. Chętnie dzielę się swoją wiedzą na temat świata roślin, a w szczególności chętnie piszę o ich zbawiennym wpływie na nasze zdrowie i samopoczucie. Interesują mnie szczególnie dawne przepisy oraz formuły lecznicze i pielęgnacyjne, z których wiele posiada już solidnie potwierdzone naukowo działanie. W większości przypadków moje artykuły nie powinny być jednak traktowane jako rodzaj porady medycznej, a jedynie inspiracja i wstęp do dalszych poszukiwań. Warto bowiem pamiętać, że niewłaściwe stosowanie ziół i innych roślin może przynosić skutki odwrotne od oczekiwanych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.