Rak skóry – Objawy, przyczyny i leczenie

Rak skóry to nieprawidłowy wzrost jej komórek, które najczęściej rozwija się na skórze narażonej na działanie słońca. Ta dość powszechna forma nowotworu może również wystąpić na obszarach skóry, które nie są zwykle wystawione na działanie promieni słonecznych. W przypadku niepokojących, ale także długo utrzymujących się zmian skórnych zawsze konieczna jest konsultacja z dermatologiem. Warto bowiem pamiętać, że Wczesne rozpoznanie choroby może umożliwić pełne wyleczeni i wyzdrowienie.

Istnieją trzy główne typy raka skóry:

• rak podstawnokomórkowy,
• rak płaskonabłonkowy,
• czerniak.

Można zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka skóry, ograniczając lub unikając ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe (UV). Sprawdzanie skóry pod kątem podejrzanych zmian może z kolei pomóc wykryć raka skóry na najwcześniejszym etapie. Wczesne wykrycie zmian nowotworowych daje największe szanse na skuteczne leczenie.

Objawy raka skóry

Rak skóry rozwija się głównie na obszarach skóry narażonej na działanie słońca, w tym na skórze głowy, twarzy, wargach, uszach, szyi, klatce piersiowej, rękach i rękach oraz na nogach u kobiet. Ale może również tworzyć się na obszarach, które rzadko dotyka światło dzienne – dłonie, paznokcie oraz obszar narządów płciowych.

Nowotwór skóry dotyka ludzi o wszystkich kolorach skóry, w tym o ciemniejszej karnacji. Kiedy czerniak występuje u osób o ciemnych odcieniach skóry, jest bardziej prawdopodobne, że występuje w obszarach takich jak dłonie i podeszwy stóp.

Objawy raka podstawnokomórkowego

Rak podstawnokomórkowy zwykle występuje w narażonych na działanie słońca obszarach ciała, takich jak szyja lub twarz. Zazwyczaj przyjmuje taką postać jak:

• perłowy lub „woskowy” guz,
• płaska, cielista lub brązowa blizna.

Objawy raka płaskonabłonkowego

Najczęściej rak płaskonabłonkowy występuje na narażonych na promieniowanie słoneczne obszarach ciała, takich jak twarz, uszy i dłonie. Osoby o ciemniejszej cerze częściej rozwijają ten rodzaj nowotworu na obszarach, które nie są często wystawione na działanie słońca. Nowotwór płaskonabłonkowy może pojawić się jako:

• czerwony guzek,
• płaska zmiana z łuszczącą się, zaskorupiałą powierzchnią.

Objawy czerniaka

Czerniak może rozwinąć się w dowolnym miejscu na ciele. U mężczyzn najczęściej pojawia się na twarzy lub tułowiu, a u kobiet ten typ raka rozwija się najczęściej na kończynach dolnych. U mężczyzn i kobiet czerniak może występować na skórze, która nie była wystawiona na działanie słońca. Dotyka ludzi o każdym odcieniu skóry. U osób o ciemniejszej karnacji czerniak występuje zwykle na dłoniach, podeszwach lub pod paznokciami, także u nóg. Typowe oznaka czerniaka to:

• duża, brązowa plama z ciemniejszymi plamkami,
• pieprzyk, który zmienia kolor, rozmiar, boli lub krwawi,
• małe uszkodzenie o nieregularnym obramowaniu, które wygląda na czerwone, białe, niebieskie lub niebiesko-czarne,
• ciemne zmiany na dłoniach, podeszwach, palcach lub palcach stóp lub na błonach śluzowych wyściełających usta, nos, pochwę lub odbyt.

Objawy rzadziej występujących nowotworów skóry

Inne, mniej powszechne rodzaje raka skóry obejmują:

• Mięsak Kaposiego – Ta rzadka postać raka skóry rozwija się w naczyniach krwionośnych skóry i powoduje czerwone lub fioletowe plamy na skórze lub błonach śluzowych. Mięsak Kaposiego występuje głównie u osób z osłabionym układem odpornościowym, takich jak ludzie z AIDS oraz u osób przyjmujących leki, które tłumią ich naturalną odporność, takich jak osoby, które przeszły przeszczepy narządów. Inne osoby ze zwiększonym ryzykiem mięsaka Kaposiego to młodzi mężczyźni żyjący w Afryce lub starsi mężczyźni pochodzenia włoskiego lub wschodnioeuropejskiego.

• Rak komórek Merkela – Powoduje powstawanie jędrnych, błyszczących guzków, które występują na lub pod skórą i w mieszkach włosowych. Rak komórek Merkla najczęściej występuje na głowie, szyi i tułowiu.

• Kaszak gruczołu łojowego – Ten niezbyt popularny i agresywny rak powstaje w obszarze gruczołów łojowych w skórze. Nowotwory gruczołu łojowego, które zwykle pojawiają się jako twarde, bezbolesne guzki, mogą rozwijać się gdziekolwiek na ciele. Większość jednak występuje na powiece, gdzie często mylone są z innymi problemami zdrowotnymi.

Kiedy iść do lekarza?

Zawsze należny umówić się na wizytę u swojego lekarza, jeśli zauważy się jakiekolwiek zmiany w skórze, które nas niepokoją. Nie wszystkie zmiany skórne są spowodowane rakiem skóry. Lekarz ma jednak możliwość postawienia prawidłowej diagnozy.

Przyczyny nowotworów skóry

Rak skóry występuje, gdy występują błędy (mutacje) w DNA komórek skóry. Mutacje powodują, że komórki wymykają się spod kontroli i tworzą masę komórek rakowych. Nowotwór skóry zaczyna się w górnej warstwie skóry – naskórku. Naskórek to cienka warstwa, która zapewnia ochronną osłonę komórek skóry, którą ciało nieustannie zrzuca. Naskórek zawiera trzy główne typy komórek:

• płaskie komórki umiejscowione są tuż pod powierzchnią zewnętrzną i funkcjonują jako wewnętrzna podszewka skóry,
• podstawowe komórki, które wytwarzają nowe komórki skóry, znajdują się pod płaskimi komórkami naskórka,
• melanocyty – wytwarzające melaninę, czyi pigment nadający skórze jej normalny kolor – znajdują się w dolnej części naskórka. Melanocyty wytwarzają więcej melaniny, gdy przebywamy na słońcu, aby chronić głębsze warstwy skóry.

Miejsce, w którym rozpoczyna rozwijać się rak skóry, określa jego rodzaj i opcje leczenia.

Światło ultrafioletowe i inne potencjalne przyczyny

Duża część uszkodzeń DNA w komórkach skóry wynika z promieniowania ultrafioletowego (UV) występującego w świetle słonecznym i w świetle wykorzystywanym w solarium. Jednak ekspozycja na słońce nie wyjaśnia nowotworów skóry, które rozwijają się na skórze, która nie jest zwykle wystawiona na działanie promieni słonecznych. Oznacza to, że inne czynniki mogą przyczyniać się do zwiększonego ryzyka wystąpienia nowotworu skóry, na przykład narażenia na substancje toksyczne lub choroby osłabiające układ odpornościowy.

Czynniki ryzyka rozwoju raka skóry

Do czynników, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka skóry należą:

• Jasna skóra – Każdy, niezależnie od koloru skóry, może zachorować na tego rodzaju nowotwór. Jednak posiadanie mniejszej ilości pigmentu (melaniny) w skórze zapewnia mniejszą ochronę przed szkodliwym promieniowaniem UV. Jeśli masz blond lub rude włosy i jasne oczy, a także łatwo ulegasz oparzeniom słonecznym, prawdopodobieństwo wystąpienia raka skóry jest znacznie większe niż u osób o ciemniejszej skórze.

• Historia oparzeń słonecznych – Posiadanie jednego lub więcej oparzeń słonecznych jako dziecko lub nastolatek zwiększa ryzyko zachorowania na raka skóry jako osoba dorosła. Oparzenia słoneczne w wieku dorosłym są również istotnym czynnikiem ryzyka.

• Nadmierna ekspozycja na słońce – Każdemu, kto spędza dużo czasu na słońcu, może rozwinąć się rak skóry, szczególnie jeśli skóra nie jest chroniona przez filtry przeciwsłoneczne lub odzież. Opalanie, w tym wystawianie się na działanie lamp opalających i łóżek, również naraża nas na zwiększone ryzyko choroby. Opalenizna to reakcja na uraz skóry powstały poprzez nadmierne promieniowanie UV.

• Klimaty słoneczne lub wysokogórskie – Ludzie żyjący w słonecznych, ciepłych klimatach są narażeni na działanie większej ilości światła słonecznego niż ludzie żyjący w chłodniejszym klimacie. Życie na wyższych wysokościach, gdzie światło słoneczne jest najsilniejsze, również naraża na więcej szkodliwego promieniowania.

• Pieprzyki – Ludzie, którzy mają wiele znamion zwanych dysplastycznymi, są generalnie bardziej narażeni na nowotwory skóry. Nietypowe pieprzyki, które wyglądają nieregularnie i są na ogół większe niż normalne, mają większe szanse stać się nowotworowymi. W przypadku nieprawidłowych znamion, warto obserwować je regularnie i kontrolować ich zmianę wyglądu.

• Przedrakowe zmiany skórne – Uszkodzenia skóry, znane jako rogowacenie słoneczne, mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka skóry. Te przedrakowe narośla skórne zazwyczaj pojawiają się jako szorstkie, łuskowate łaty, które mają barwę od brązowej do ciemnoróżowej. Najczęściej dotykają twarzy, głowy i dłoni ludzi o jasnej karnacji, których skóra została uszkodzona przez słońce.

• Historia rodzinna raka skóry – Jeśli jedno z rodziców lub rodzeństwo miało raka skóry, można być narażonym na większe ryzyko choroby.

• Osobista historia raka skóry – Jeśli raz zachorowało się na raka skóry, ryzyko nawrotu jest dość wysokie.

• Osłabiony układ odpornościowy – Osoby z osłabionym układem odpornościowym mają większe ryzyko zachorowania na nowotwory skóry. Dotyczy to osób żyjących z HIV / AIDS oraz osób przyjmujących leki immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu.

• Narażenie na promieniowanie – Osoby, które przechodziły radioterapię w przypadku chorób skóry, takich jak wyprysk i trądzik, mogą mieć zwiększone ryzyko raka skóry, w szczególności raka podstawnokomórkowego.

• Narażenie na niektóre substancje – Ekspozycja na działanie niektórych substancji, takie jak arsen, może istotnie zwiększyć ryzyko zachorowania na raka skóry.

Zapobieganie nowotworom skóry

Większości nowotworów skóry można zapobiec. Aby się chronić, postępuj zgodnie z tymi wskazówkami dotyczącymi profilaktyki.

• Unikaj słońca w środku dnia – Promienie słoneczne są najsilniejsze między godziną 10 a 16. Zaplanuj zajęcia na świeżym powietrzu o innej porze dnia, nawet zimą lub gdy niebo jest pochmurne. Pochłaniasz promieniowanie UV przez cały rok, a chmury oferują niewielką ochronę przed szkodliwymi promieniami. Unikanie słońca w jego najsilniejszym momencie pomaga uniknąć oparzeń słonecznych i opalania, które powodują uszkodzenia skóry i zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór skóry. Narażenie słoneczne nagromadzone w czasie może również powodować większe ryzyko rozwoju choroby.

• Używaj kremu ​​przeciwsłonecznego przez cały rok – Filtry przeciwsłoneczne nie odfiltrowują całego szkodliwego promieniowania UV, szczególnie promieniowania, które może prowadzić do czerniaka. Ale odgrywają one główną rolę w ogólnym programie ochrony przed słońcem.

• Użyj ochrony przeciwsłonecznej o szerokim spektrum działania z filtrem SPF co najmniej 15 – Zastosuj obficie krem ​​przeciwsłoneczny i nanoś go ponownie co dwie godziny – lub częściej, jeśli pływasz lub intensywnie się pocisz. Użyj dużej ilości kremu przeciwsłonecznego na całej odsłoniętej skórze, w tym na wargach, czubkach uszu oraz na wierzchu dłoni i szyi.

• Noś odzież ochronną – Osłony przeciwsłoneczne nie zapewniają całkowitej ochrony przed promieniami UV. Tak więc przykryj skórę ciemną, ciasno tkaną odzieżą, która zakrywa ramiona i nogi oraz załóż kapelusz z szerokim rondem, który zapewnia lepszą ochronę niż czapka z daszkiem. Niektóre firmy sprzedają również specjalną odzież ochronną. Dermatolog może polecić odpowiednią markę.

• Nie zapomnij o okularach przeciwsłonecznych – Poszukaj tych, które blokują oba rodzaje promieniowania UV – promieniowanie UVA i UVB.

• Unikaj solarium – Światła stosowane w solarium emitują promienie UV i mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka skóry.

• Bądź świadomy leków uczulających na słońce – Niektóre popularne leki na receptę i dostępne bez recepty, w tym antybiotyki, mogą uczynić skórę bardziej wrażliwą na światło słoneczne.

• Zapytaj swojego lekarza lub farmaceuty o skutki uboczne przyjmowanych leków – Jeśli zwiększają Twoją wrażliwość na światło słoneczne, należy podjąć dodatkowe środki ostrożności, aby nie przebywać w słońcu w celu ochrony skóry.

• Regularnie sprawdzaj stan skóry i zgłaszaj zmiany swojemu lekarzowi – Często badaj swoją skórę, aby wcześnie zauważyć nowe zmiany skórne lub zmiany w istniejących znamionach, piegach i guzkach.

• Przy pomocy luster sprawdź swoją twarz, szyję, uszy i skórę głowy – Zbadaj klatkę piersiową i tułów oraz wierzch twoich rąk i rąk. Zbadaj zarówno przód, jak i tył nóg oraz stopy, w tym podeszwy i przestrzenie między palcami. Sprawdź również okolice genitaliów i między pośladkami.

Diagnoza nowotworu skóry

Aby zdiagnozować raka skóry, lekarz może:

• obejrzeć dokładnie skórę i ustalić, czy zmiany skórne mogą być przyczyną raka skóry. Konieczne mogą być dalsze testy w celu potwierdzenia tej diagnozy,
• pobrać próbkę podejrzanej skóry w celu przeprowadzenia testu (biopsja skóry). Lekarz może usunąć podejrzanie wyglądającą skórę w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych. Biopsja może pomóc ustalić, czy mamy do czynienia z nowotworem skóry, a także ewentualnie jego typem.

Określanie zasięgu raka skóry

Jeśli lekarz stwierdzi, że mamy do czynienia z rakiem skóry, może zalecić dodatkowe testy w celu określenia stopnia (stadium) nowotworu.

Ponieważ powierzchowny rak skóry, taki jak rak podstawnokomórkowy, rzadko się rozprzestrzenia, biopsja, często usuwa cały nowotwór. Biopsja jest też jedynym testem niezbędnym do określenia stadium raka. Jeżeli mamy do czynienia z dużym nowotworem płaskokomórkowym, komórek Merkla lub czerniakiem, lekarz może zalecić dalsze testy w celu określenia zakresu jego oddziaływania i stadium rozwoju.

Dodatkowe testy mogą obejmować badania obrazowe w celu zbadania pobliskich węzłów chłonnych pod kątem objawów choroby nowotworowej lub zabiegu usunięcia pobliskiego węzła chłonnego i przetestowania go pod kątem tychże objawów.

Lekarze używają cyfr rzymskich od I do IV, aby wskazać stadium raka. Nowotwory w stadium I są niewielkie i ograniczone do obszaru, na którym się rozpoczęły. Etap IV wskazuje na zaawansowanego raka, który rozprzestrzenił się na inne obszary ciała. Stadium raka skóry pomaga określić, które opcje leczenia będą najbardziej skuteczne.

Leczenie raka skóry

Możliwości leczenia raka skóry i przedrakowych zmian skórnych znanych jako rogowacenie słoneczne będą się różnić w zależności od wielkości, rodzaju, głębokości i lokalizacji zmian. Małe nowotwory skóry ograniczone do samej jej powierzchni mogą nie wymagać leczenia poza wstępną biopsją skóry, która usuwa całą ich powierzchnię.

Jeśli potrzebne jest dodatkowe leczenie, opcje mogą obejmować:

• Zamrażanie – Lekarz może zniszczyć rogowacenia słoneczne i niektóre małe, wczesne nowotwory skóry poprzez zamrożenie ich ciekłym azotem (kriochirurgia). Po takim zabiegu martwa tkanka odpada, dzięki silnemu działaniu zimna.

• Operacja wyrostowa – Ten rodzaj leczenia może być odpowiedni dla każdego rodzaju raka skóry. Lekarz wycina tkanki i otaczający margines zdrowej skóry. W niektórych przypadkach może być zalecane szerokie wycięcie – usunięcie dodatkowej, zdrowej skóry.

• Operacja Mohsa – Ta procedura dotyczy większych, powtarzających się lub trudnych do leczenia nowotworów skóry, które mogą obejmować raka podstawnokomórkowego i płaskonabłonkowego. Jest często stosowana w obszarach, w których konieczne jest zachowanie jak największej ilości skóry, na przykład na nosie. Podczas operacji Mohsa lekarz usuwa warstwę po warstwie, badając każdą warstwę pod mikroskopem, dopóki nie stwierdzi braku komórek nowotworowych. Ta procedura umożliwia usunięcie komórek nowotworowych bez usuwania nadmiernej ilości otaczającej zdrowej skóry.

• Kiretaż i elektrodykacja lub krioterapia – Po usunięciu większego obszaru nowotworu, lekarz odskrobuje warstwy komórek rakowych za pomocą urządzenia z okrągłym ostrzem. Elektryczna igła niszczy pozostałe komórki nowotworowe. W innym wariancie tej procedury, ciekły azot może być użyty do zamrożenia podstawy i krawędzi leczonego obszaru. Te proste i szybkie procedury mogą być stosowane w leczeniu raka podstawnokomórkowego lub cienkiego raka płaskokomórkowego.

• Radioterapia – Metoda ta wykorzystuje wysokoenergetyczne wiązki energii, takie jak promienie X, do zabijania komórek rakowych. Radioterapia może być opcją, gdy rak nie może być całkowicie usunięty podczas operacji.

• Chemoterapia – W tym sposobie leczenia leki są używane do zabijania komórek nowotworowych. W przypadku raków ograniczonych do górnej warstwy skóry, na skórę można nakładać kremy lub płyny zawierające środki przeciwnowotworowe. Chemioterapia ogólnoustrojowa może być stosowana w leczeniu nowotworów skóry, które rozprzestrzeniły się na inne części ciała.

• Terapia fotodynamiczna – Zabieg ten niszczy komórki raka skóry za pomocą połączenia światła laserowego i leków, które powodują, że komórki nowotworowe są bardziej wrażliwe na światło.

• Terapia biologiczna – Wykorzystuje system odpornościowy organizmu do niszczenia komórek nowotworowych.

Przygotowanie do wizyty u lekarza

Jeśli zauważy się nietypowe zmiany skórne, warto udać się do lekarza rodzinnego. W niektórych przypadkach możesz zostać skierowanym do lekarza specjalisty, czyli dermatologa.

Ponieważ często jest dużo do omówienia, dobrze jest odpowiednio przygotować się do wizyty. Oto kilka informacji, które pomogą dowiedzieć się, czego oczekiwać od swojego lekarza.

• Pamiętaj o wszelkich ograniczeniach przed spotkaniem. W momencie, w którym się umawiasz, pamiętaj, aby zapytać, czy jest coś, co musisz zrobić z wyprzedzeniem, na przykład ograniczyć dietę.
• Zapisz wszelkie objawy, które występują, w tym wszelkie, które mogą wydawać się niezwiązane z powodem, dla którego zaplanowałeś spotkanie.
• Zapisz kluczowe dane osobowe, w tym wszelkie istotne napięcia lub ostatnie zmiany w życiu.
• Zrób listę wszystkich leków, witamin i suplementów, które stosujesz.
• Rozważ wzięcie ze sobą na wizytę członka rodziny lub przyjaciela. Czasami może być trudno zapamiętać wszystkie informacje dostarczone podczas spotkania. Ktoś, kto Ci towarzyszy, może zapamiętać coś, co przegapiłeś lub zapomniałeś.

Spisz pytania, aby zadać je lekarzowi

Twój czas spędzony z lekarzem jest ograniczony, dlatego przygotowanie listy pytań może pomóc Ci w maksymalnym wykorzystaniu wizyty. Lista pytań powinna być ułożona od najważniejszych do najmniej ważnych z nich. W przypadku raka skóry podstawowe pytania, które należy zadać lekarzowi, obejmują:

• Z jakiego rodzaju nowotworem skóry mamy do czynienia?
• Czy będę potrzebować dodatkowych testów?
• Jak szybko rośnie i rozprzestrzenia się mój typ raka skóry?
• Jakie są dla mnie opcje leczenia?
• Jakie jest potencjalne ryzyko związane z każdym leczeniem?
• Czy operacja pozostawia blizny?
• Czy mam zwiększone ryzyko wystąpienia dodatkowych nowotworów skóry?
• Jak mogę zmniejszyć ryzyko wystąpienia dodatkowych nowotworów skóry?
• Czy powinienem mieć regularne testy skórne w celu sprawdzenia innych nowotworów skóry?
• Czy istnieje alternatywa dla przepisywanego mi leku?

Oprócz pytań, które przygotowałeś, aby zadać swojemu lekarzowi, nie wahaj się zadawać innych pytań, które ci przyjdą do głowy.