Depresja to zaburzenie nastroju, które powoduje uporczywe uczucie smutku i utraty zainteresowania. Nazywana również depresją kliniczną, wpływa na to, jak się czujemy, myślimy i zachowujemy, co może prowadzić do różnych problemów emocjonalnych i fizycznych. W wyniku dolegliwości tego rodzaju możemy mieć problemy z codziennymi czynnościami, a czasami nawet czuć, że życie nie jest warte jakiegokolwiek wysiłku. W niniejszym artykule wskazujemy na przyczyny, objawy, czynniki ryzyka i sposoby leczenia depresji.
Depresja to nie tylko zwykły atak „doła”, ale też nie jest słabością i nie można się z niej po prostu “wyrwać”. Może również wymagać długotrwałego leczenia. Nie należy jednaka się załamywać, bo większość osób z depresją czuje się lepiej po terapii lekami, psychoterapią lub obiema formami leczenia równocześnie.
Objawy depresji
Chociaż depresja może wystąpić tylko raz w życiu, ludzie zwykle mają wiele epizodów z jej objawami. Podczas takich przypadków objawy występują przez większość dnia, prawie codziennie i mogą obejmować:
- uczucie smutku, płaczu, pustki lub beznadziei,
- wybuchy gniewu, drażliwość lub frustrację, nawet w błahych sprawach,
- utratę zainteresowań lub przyjemności w większości lub wszystkich normalnych czynności, takich jak seks, hobby lub sport,
- zaburzenia snu, w tym bezsenność lub spanie przez większość doby,
- zmęczenia i brak energii, więc nawet małe zadania wymagają dodatkowego wysiłku,
- zmniejszonego apetytu i utraty masy ciała lub zwiększenie apetytu na jedzenie i zwiększenie masy ciała,
- niepokoju, pobudzenia lub lęku,
- powolnego myślenia, mówienia lub ruchów ciała,
- uczucia bezwartościowości lub winy, wiążącego się z przeszłymi niepowodzeniami lub obwinianiem się,
- problemy z myśleniem, koncentracją, podejmowaniem decyzji i zapamiętywaniem,
- częste lub nawracające myśli o śmierci, myśli samobójcze, próby samobójcze lub samobójstwa,
- niewyjaśnione problemy fizyczne, takie jak ból pleców lub bóle głowy.
Dla wielu osób z depresją objawy zwykle są na tyle poważne, że powodują zauważalne problemy w codziennych czynnościach, takich jak praca, szkoła, działania społeczne lub relacje z innymi. Niektórzy ludzie mogą czuć się ogólnie nieszczęśliwi, nie wiedząc dlaczego.
Objawy depresji u dzieci i młodzieży
Typowe objawy depresji u dzieci i młodzieży są podobne do objawów u dorosłych, ale mogą występować pewne różnice.
U młodszych dzieci objawy depresji mogą obejmować smutek, drażliwość, skrępowanie, zmartwienia, ból, odmowę pójścia do szkoły lub niedowagę.
U nastolatków objawy mogą obejmować smutek, drażliwość, poczucie negatywności i bezwartościowości, złość, słabe wyniki lub słabą frekwencję w szkole, poczucie niezrozumienia i niezwykłej wrażliwości, używanie narkotyków lub alkoholu, nadmierne jedzenie lub spanie, samookaleczenie, utratę zainteresowania dotychczasowymi zajęciami i unikanie interakcji społecznych.
Objawy depresji u osób starszych
Depresja nie jest normalną częścią starzenia się i nigdy nie jest lekka. Niestety, często jest nierozpoznana i nieleczona u osób starszych, które mogą czuć niechęć do szukania pomocy. Objawy depresji mogą być inne lub mniej oczywiste, takie jak:
- problemy z pamięcią lub zmiana osobowości,
- bóle fizyczne,
- zmęczenie, utrata apetytu, problemy ze snem lub utrata zainteresowania seksem – nie spowodowane stanem chorobowym lub lekami,
- częsta chęć pozostania w domu, zamiast wychodzenia na spotkanie towarzyskie lub robienie nowych rzeczy,
- myśli samobójcze lub uczucia, szczególnie u starszych mężczyzn.
Kiedy iść do lekarza?
Jeśli czujesz się wiecznie przygnębiony, umów się na wizytę u lekarza lub specjalisty zdrowia psychicznego, tak szybko, jak to możliwe. Jeśli nie chcesz skorzystać z leczenia, porozmawiaj z przyjacielem lub ukochaną osobą, z pracownikiem służby zdrowia, księdzem lub kimś, komu ufasz.
Kiedy uzyskać pomoc w nagłych wypadkach? Jeśli uważasz, że możesz skrzywdzić siebie lub spróbować samobójstwa, natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy. Jeśli masz myśli samobójcze weź również pod uwagę te opcje:
- zadzwoń do swojego lekarza lub specjalisty zdrowia psychicznego,
- zadzwoń do przyjaciela, osoby bliskiej lub zaufanej.
Jeśli masz kogoś bliskiego, kto ma myśli samobójcze lub podjął próbę samobójczą, upewnij się, że zawsze ktoś z nim będzie. Zadzwoń pod numer alarmowy natychmiast, jeśli uważasz, że sytuacja może być niebezpieczna. Opcjonalnie zaprowadź tę osobę do najbliższego szpitala.
Przyczyny depresji
Nie wiadomo dokładnie, co powoduje depresję. Podobnie jak w przypadku wielu zaburzeń psychicznych, mogą być zaangażowane różne czynniki, takie jak:
Różnice biologiczne – Ludzie z depresją wydają się mieć fizyczne zmiany w swoich mózgach. Znaczenie tych zmian jest nadal niepewne, ale mogą one ostatecznie pomóc w określeniu przyczyn zaburzeń.
Chemia mózgu – Neuroprzekaźniki są naturalnie występującymi chemikaliami mózgowymi, które prawdopodobnie odgrywają ważną rolę w depresji. Ostatnie badania wskazują, że zmiany w funkcjonowaniu i wpływie tych neuroprzekaźników i ich interakcji z procesami uczestniczącymi w utrzymaniu stabilności nastroju mogą odgrywać znaczącą rolę w depresji i jej leczeniu.
Hormony – Zmiany w równowadze hormonalnej organizmu mogą wpływać na wywoływanie depresji. Zmiany hormonalne mogą być spowodowane ciążą, porodem, problemami z tarczycą, menopauzą lub wieloma innymi chorobami.
Odziedziczone cechy – Depresja występuje częściej u osób, których krewni również przechodzili ten stan. Naukowcy próbują znaleźć geny, które mogą być przyczyną depresji.
Depresja a czynniki ryzyka
Depresja często zaczyna się u nastolatków, w wieku 20 lub 30 lat, ale może się zdarzyć w każdym wieku. U kobiet częściej diagnozuje się depresję niż u mężczyzn, ale może to wynikać częściowo z tego, że kobiety częściej szukają leczenia.
Czynniki, które wydają się zwiększać ryzyko rozwoju lub wyzwalania depresji, obejmują:
- pewne cechy osobowości, takie jak niskie poczucie własnej wartości i bycie zbyt zależnym, samokrytycznym lub pesymistycznym,
- traumatyczne lub stresujące wydarzenia, takie jak przemoc fizyczna lub seksualna, śmierć lub utrata bliskiej osoby, trudne relacje lub problemy finansowe,
- krewni z historią depresji, choroby afektywnej dwubiegunowej, alkoholizmu lub samobójstwa,
- bycie lesbijką, gejem, biseksualistą lub osobą transpłciową oraz mającą różne zmiany w rozwoju narządów płciowych, które nie są wyraźnie męskie lub żeńskie (interseksualne) są często czynnikiem zapalnym depresji,
- historia innych zaburzeń zdrowia psychicznego, takich jak zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania lub zespół stresu pourazowego,
- nadużywanie alkoholu lub narkotyków,
- poważna lub przewlekła choroba, w tym nowotwór, udar, przewlekły ból lub choroba serca,
- niektóre leki, takie jak na nadciśnienie lub pigułki nasenne – porozmawiaj z lekarzem przed zaprzestaniem przyjmowania jakichkolwiek leków.
Komplikacje
Depresja jest poważnym zaburzeniem, które może wyrządzić ogromną krzywdę, także osobom z otoczenia. Często się pogarsza, jeśli nie jest leczona, co powoduje problemy emocjonalne, behawioralne i zdrowotne, które wpływają na każdą dziedzinę życia.
Przykłady powikłań związanych z depresją obejmują:
- nadwaga lub otyłość, która może prowadzić do chorób serca i cukrzycy,
- ból lub choroba fizyczna,
- nadużywanie alkoholu lub narkotyków,
- niepokój, lęk paniczny lub fobia społeczna,
- konflikty rodzinne, trudności w relacjach i problemy w pracy lub szkole,
- izolacja społeczna,
- samobójcze myśli, próby lub samobójstwo,
- samookaleczenia, takie jak cięcie,
- przedwczesna śmierć z powodu schorzeń.
Zapobieganie depresji
Nie ma pewnej metody zapobiegania depresji, jednak pewne działania mogą pomóc.
- Podejmij kroki, aby opanować stres, zwiększyć swoją odporność i poczucie własnej wartości.
- Zwróć się do rodziny i przyjaciół, szczególnie w czasach kryzysu emocjonalnego, aby pomogli ci przetrwać.
- Zacznij leczenie od najwcześniejszego etapu, aby zapobiec pogorszeniu się depresji.
- Rozważ zastosowanie długoterminowego leczenia podtrzymującego, aby zapobiec nawrotom objawów.
Diagnoza depresji
Lekarz może zdiagnozować depresję wykonując pewne działania, wśród których można wymienić:
- Może wykonać badanie fizyczne i zadać pytania dotyczące stanu zdrowia – W niektórych przypadkach depresja może być związana z innym problemem zdrowotnym.
- Testy laboratoryjne – Lekarz może wykonać badanie krwi zwane pełną morfologią krwi lub przetestować tarczycę, aby upewnić się, że działa prawidłowo.
- Ocena psychiatryczna – Lekarz zapyta o objawy, myśli, uczucia i wzorce zachowań. Można zostać poproszonym o wypełnienie kwestionariusza w celu udzielenia odpowiedzi na niektóre pytania.
Rodzaje depresji
Objawy spowodowane depresją mogą różnić się w zależności od danej osoby. Aby wyjaśnić rodzaj zaburzeń, lekarz może nakreślić jedną lub więcej specyfikacji. Specyfikator oznacza, że mamy zaburzenia z określonymi funkcjami, takimi jak:
- niepokój – depresja z niezwykłym niepokojem lub zmartwieniami o możliwych zdarzeniach lub utracie kontroli,
- cechy mieszane – równoczesna depresja i mania, w tym podwyższona samoocena, zbyt duża gadatliwość i zwiększona energia,
- cechy melancholijne – ciężka depresja z brakiem odpowiedzi na coś, co dawało przyjemność i wiązało się z przebudzeniem wcześnie rano, pogorszeniem nastroju rano, znacznymi zmianami w apetycie, poczuciem winy, pobudzenia lub ospałości,
- nietypowe cechy – depresja obejmująca zdolność do chwilowej radości z powodu szczęśliwych zdarzeń, zwiększonego apetytu, nadmiernej potrzeby snu, wrażliwości na odrzucenie i ciężkiego uczucia w rękach lub nogach,
- cechy psychotyczne – depresja z towarzyszącymi złudzeniami lub halucynacjami, które mogą obejmować osobistą problemy lub inne negatywne dla chorej osoby tematy,
- katatonia – depresja, która obejmuje niekontrolowany i bezcelowy ruch lub stałą i nieelastyczną postawę,
- depresja okołoporodowa – zaburzenia występujące podczas ciąży lub w pierwszych tygodniach lub miesiącach po porodzie,
- wzór sezonowy – zaburzenia związane ze zmianami pór roku i zmniejszoną ekspozycją na światło słoneczne.
Inne zaburzenia, które powodują objawy depresji
Kilka innych zaburzeń, takich jak te poniżej, obejmuje depresję jako objaw. Ważne jest, aby uzyskać dokładną diagnozę, aby móc skorzystać z odpowiedniego leczenia.
- Zaburzenia dwubiegunowe – Te zaburzenia nastroju obejmują wahania nastroju, które cechują się od wysokich (mania) do niskich (depresja). Czasami trudno jest odróżnić zaburzenie afektywne dwubiegunowe od depresji.
- Zaburzenie cyklotymiczne – Zaburzenie cyklotymiczne obejmuje wahania, które są łagodniejsze niż zaburzenia dwubiegunowe.
- Zaburzenia nastroju – Zaburzenie nastroju u dzieci obejmuje przewlekłą i silną drażliwość oraz złość w towarzystwie częstych wybuchach gniewu. Zaburzenie to zazwyczaj rozwija się w zaburzenie depresyjne lub zaburzenie lękowe podczas wieku kilkunastu lat lub w wieku dorosłym.
- Uporczywe zaburzenie depresyjne – Czasami nazywany dystymią jest mniej ciężką, ale bardziej przewlekłą postacią depresji. Chociaż zwykle nie jest to upośledzające, uporczywe zaburzenie depresyjne, może uniemożliwić normalne funkcjonowanie na co dzień.
- Zaburzenia dysmorficzne przedmiesiączkowe – Obejmuje objawy depresji związane ze zmianami hormonalnymi, które rozpoczynają się tydzień wcześniej, ulegają poprawie w ciągu kilku dni po rozpoczęciu okresu i są minimalne lub ustąpiły po zakończeniu okresu.
- Inne zaburzenia depresyjne – Obejmuje depresję spowodowaną zażywaniem narkotyków, niektórych przepisanych leków lub innego stanu chorobowego.
Leczenie depresji
Leki i psychoterapia są skuteczne u większości osób z depresją. Lekarz pierwszego kontaktu lub psychiatra może przepisać leki w celu złagodzenia jej objawów. Jednak wiele osób cierpiących na tego rodzaju zaburzenia korzysta również z pomocy psychiatry, psychologa lub innego specjalisty zdrowia psychicznego.
Jeśli cierpisz na ciężką depresję, możesz potrzebować hospitalizacji lub możesz potrzebować uczestnictwa w ambulatoryjnym programie leczenia, dopóki objawy nie ulegną poprawie. Oto opcje leczenia depresji.
Leki na depresję
Dostępnych jest wiele rodzajów leków przeciwdepresyjnych, w tym te poniżej. Należy omówić z lekarzem lub farmaceutą potencjalne poważne działania niepożądane.
Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) – Lekarze często zaczynają od przepisania SSRI. Leki te są uważane za bezpieczniejsze i na ogół powodują mniej uciążliwych skutków ubocznych niż inne rodzaje leków przeciwdepresyjnych. SSRI obejmują citalopram, escitalopram, fluoksetynę, paroksetynę, sertralinę i vilazodon.
Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i norepinefryny (SNRI) – Przykłady SNRI obejmują duloksetynę, wenlafaksynę, deswenlafaksynę i lewomilnacipran.
Nietypowe leki przeciwdepresyjne – Te leki nie pasują dokładnie do żadnej z innych kategorii leków przeciwdepresyjnych. Obejmują one bupropion, mirtazapinę, nefazodon, trazodon i wortioksetynę.
Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne – Takie leki jak imipramina, nortryptylina, amitryptylina, doksepina, trimipramina, dezypramina i protryptylina – mogą być bardzo skuteczne, ale powodują bardziej poważne skutki uboczne niż nowsze leki przeciwdepresyjne. Tak więc, leki trójpierścieniowe nie są na ogół przepisywane, chyba że wcześniej spróbowano SSRI bez osiągnięcia poprawy w zakresie objawów.
Inhibitory oksydazy monoaminowej (IMAO) – MAOI – takie jak tranylcypromina, fenelzyna i izokarboksaza – mogą być przepisywane zazwyczaj, gdy inne leki nie działają, ponieważ mogą powodować poważne skutki uboczne. Stosowanie MAOI wymaga ścisłej diety ze względu na niebezpieczne (lub nawet śmiertelne) interakcje z żywnością – taką jak niektóre sery, marynaty i wina – oraz niektóre leki i suplementy ziołowe. Selegilina, nowy MAOI, który przykleja się do skóry jak plaster, może powodować mniej skutków ubocznych niż inne odmiany MAOI. Leki tego rodzaju nie mogą być łączone z lekami SSRI.
Inne leki – Mogą być dodawane do leków przeciwdepresyjnych w celu wzmocnienia działania przeciwdepresyjnego. Lekarz może zalecić połączenie dwóch leków przeciwdepresyjnych lub dodanie leków, takich jak stabilizatory nastroju lub leki przeciwpsychotyczne. Leki przeciwlękowe i pobudzające również mogą być dodawane do krótkotrwałego stosowania.
Znalezienie odpowiedniego leku
Jeśli członek rodziny dobrze zareagował na dany lek przeciwdepresyjny, może to pomóc w wyborze właściwego. Jednak może trzeba będzie wypróbować kilka leków lub połączenia leków, zanim znajdziesz taki, który działa. Wymaga to cierpliwości, ponieważ niektóre leki potrzebują kilku tygodni lub dłużej, aby uzyskać pełny efekt.
Odziedziczone cechy odgrywają rolę w tym, jak leki przeciwdepresyjne wpływają na daną osobę. W niektórych przypadkach, jeśli są dostępne, wyniki badań genetycznych (wykonane przy pomocy testu krwi lub wymazu z policzka) mogą dostarczyć wskazówek, jak organizm może zareagować na dany antydepresant. Jednak inne zmienne oprócz genetyki mogą wpłynąć na odpowiedź na leczenie.
Ryzyko nagłego zatrzymania leczenia
Nie należy przerywać przyjmowania leków przeciwdepresyjnych bez uprzedniej konsultacji z lekarzem. Leki przeciwdepresyjne nie są uważane za uzależniające, ale czasami może wystąpić uzależnienie fizyczne, które różni się od uzależnienia psychicznego.
Nagłe przerwanie leczenia lub brak kilku dawek może wywołać objawy podobne do odstawienia, a nagłe rzucenie palenia może spowodować nagłe pogorszenie depresji. Pracuj z lekarzem, aby stopniowo i bezpiecznie zmniejszyć dawkę.
Leki przeciwdepresyjne a ciąża
Porozmawiaj z lekarzem, jeśli zajdziesz w ciążę lub planujesz zajść w ciążę.
Leki przeciwdepresyjne i zwiększone ryzyko samobójstwa
Większość leków przeciwdepresyjnych jest ogólnie bezpieczna, jednak wymaga się, by wszystkie antydepresanty były opatrzone ostrzeżeniem. W niektórych przypadkach dzieci, młodzież i młode osoby w wieku poniżej 25 lat mogą mieć intensywniejsze myśli lub zachowania samobójcze podczas przyjmowania leków przeciwdepresyjnych, szczególnie w pierwszych kilku tygodniach po rozpoczęciu lub po zmianie dawki.
Każdy, kto przyjmuje lek przeciwdepresyjny, powinien być uważnie obserwowany pod kątem pogorszenia się zaburzeń lub nietypowych zachowań, szczególnie w przypadku rozpoczynania nowego leczenia lub zmiany dawki.
Należy pamiętać, że leki przeciwdepresyjne częściej zmniejszają ryzyko samobójstwa na dłuższą metę, istotnie poprawiając nastrój.
Psychoterapia
Psychoterapia jest dość ogólnym terminem, obejmującym m.in leczenie depresji, podczas której uzyskuje się pomoc rozmawiając z terapeutą o swoim stanie oraz waznych problemach. Psychoterapia jest również znana jako terapia rozmów lub terapia psychologiczna.
Różne rodzaje psychoterapii mogą być skuteczne w przypadku depresji, na przykład takie jak terapia poznawczo-behawioralna lub terapia interpersonalna. Psychoterapia może m.in. pomóc:
- dostosować się do kryzysu lub innej aktualnej trudności,
- identyfikować negatywne przekonania i zachowania, a następnie zastępować je zdrowymi i pozytywnymi,
- przeglądać relacje i doświadczenia oraz rozwijać pozytywne interakcje z innymi,
- znaleźć lepsze sposoby radzenia sobie i rozwiązywania problemów,
- zidentyfikować problemy, które przyczyniają się do depresji i zmieniają zachowania, lub które ją pogarszają,
- odzyskać poczucie satysfakcji i kontroli w swoim życiu, a także pomóc złagodzić objawy depresji, takie jak beznadziejność i złość,
- nauczyć się wyznaczać realistyczne cele w swoim życiu,
- rozwijać umiejętność tolerowania i akceptowania stresu przy użyciu zdrowszych zachowań.
Alternatywne formy terapii
Dostępne są formaty terapii depresyjnej stanowiące alternatywę dla indywidualnych sesji i mogą być skuteczną opcją dla niektórych osób. Terapia może być świadczona, na przykład jako program komputerowy, sesje online lub filmy wideo. Programy mogą być prowadzone przez terapeutę lub być częściowo lub całkowicie niezależne.
Zanim wybierzesz jedną z tych opcji, przedyskutuj te propozycje ze swoim terapeutą, aby ustalić, czy mogą być one pomocne dla Ciebie. Zapytaj również swojego terapeutę, czy może on polecić zaufane źródło lub program.
Pamiętaj! Smartfony i tablety, które oferują mobilne aplikacje zdrowotne, takie jak wsparcie i ogólna edukacja na temat depresji, nie zastępują wizyty u lekarza lub terapeuty!
Leczenie szpitalne
U niektórych osób depresja może przyjąć na tyle ciężką formę, że potrzebny jest pobyt w szpitalu. Może to być konieczne, jeśli nie możesz właściwie zadbać o siebie lub gdy jesteś w bezpośrednim niebezpieczeństwie wyrządzenia krzywdy sobie lub komuś innemu. Leczenie psychiatryczne w szpitalu może pomóc zachować spokój i bezpieczeństwo, dopóki nie poprawi się ogólny nastrój.
Częściowe hospitalizacje lub programy leczenia dziennego również mogą pomóc niektórym osobom. Programy te zapewniają wsparcie ambulatoryjne i doradztwo potrzebne do opanowania objawów.
Inne opcje leczenia
Dla niektórych osób można zasugerować inne procedury, czasami nazywane terapiami stymulującymi mózg:
- Terapia elektrowstrząsami (ECT) – W ECT prądy elektryczne przepuszczane są przez mózg, aby wpływać na działanie neuroprzekaźników i złagodzić zaburzenia. ECT jest zwykle stosowany u osób, które nie radzą sobie lepiej z lekami, nie mogą przyjmować leków przeciwdepresyjnych z powodów zdrowotnych lub są narażone na wysokie ryzyko samobójstwa.
- Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS) – TMS może być opcją dla tych, którzy nie zareagowali na antydepresanty. Podczas TMS cewka lecząca umieszczona na skórze głowy wysyła krótkie impulsy magnetyczne do stymulacji komórek nerwowych w mózgu, które biorą udział w regulacji nastroju.
Styl życia i domowe środki zaradcze
Depresja na ogół nie jest zaburzeniem, które można leczyć na własną rękę. Ale oprócz profesjonalnego leczenia, poniższe działania mogą wspomóc leczenie:
- Trzymaj się swojego planu leczenia – Nie pomijaj sesji lub spotkań psychoterapeutycznych. Nawet jeśli czujesz się dobrze, nie pomijaj leków. Jeśli przestaniesz je brać, objawy depresji mogą powrócić, a także możesz zacząć odczuwać objawy podobne do objawów odstawienia.
- Dowiedz się więcej o depresji – Edukacja o swoim stanie może wzmocnić Cię i zmotywować do przestrzegania planu leczenia. Zachęć swoją rodzinę, aby pogłębiła swoją wiedzę o tego rodzaju zaburzeniach, aby lepiej Cię zrozumieć i wesprzeć.
- Zwróć uwagę na znaki ostrzegawcze – Popracuj z lekarzem lub terapeutą, aby dowiedzieć się, co może wywołać objawy depresji. Sporządź plan, aby wiedzieć, co zrobić, jeśli objawy się nasiliły. Skontaktuj się z lekarzem lub terapeutą, jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany w objawach lub uczuciach. Poproś krewnych lub znajomych, aby pomogli Ci zaobserwować znaki ostrzegawcze.
- Unikaj alkoholu i narkotyków – Może się wydawać, że alkohol lub leki zmniejszają objawy depresji, ale na dłuższą metę ogólnie pogarszają objawy i powodują, że staje się ona trudniejsza do wyleczenia. Porozmawiaj z lekarzem lub terapeutą, jeśli potrzebujesz pomocy z alkoholem lub używaniem substancji psychoaktywnych.
- Dbaj o siebie – Jedz zdrowo, bądź aktywny fizycznie i dużo śpij. Pomyśl o chodzeniu, joggingu, pływaniu, ogrodnictwie lub innej aktywności, którą lubisz. Odpowiednia ilość snu jest ważna zarówno dla dobrego samopoczucia fizycznego, jak i psychicznego. Jeśli masz problemy ze snem, porozmawiaj ze swoim lekarzem o tym, co możesz zrobić.
Medycyna alternatywna
Medycyna komplementarna to niekonwencjonalne podejście stosowane wraz z medycyną konwencjonalną – czasami nazywane medycyną integracyjną.
Upewnij się, że rozumiesz ryzyko oraz potencjalne korzyści, jeśli szukasz alternatywy lub terapii uzupełniającej. Nie zastępuj konwencjonalnego leczenia lub psychoterapii alternatywną medycyną. Jeśli chodzi o depresję, alternatywne metody leczenia nie zastępują profesjonalnej opieki medycznej.
Suplementy
Przykłady suplementów, które są czasami używane w depresji, obejmują:
Ziele dziurawca – Chociaż ten ziołowy suplement nie jest oficjalnie zatwierdzony do leczenia depresji, może być pomocny przy łagodnej lub umiarkowanej depresji. Ale jeśli zdecydujesz się z niego skorzystać, bądź ostrożny – ziele dziurawca może zakłócać działanie wielu leków, takich jak leki nasercowe, leki rozrzedzające krew, pigułki antykoncepcyjne, chemioterapia, leki na HIV / AIDS i leki zapobiegające odrzuceniu narządu po przeszczepie. Należy również unikać przyjmowania dziurawca podczas przyjmowania leków przeciwdepresyjnych, ponieważ połączenie może powodować poważne skutki uboczne.
Podobnie SAMe (S-adenozylometionina) nie jest zatwierdzone do leczenia depresji. Potencjalnie może być pomocne, ale potrzebne są dalsze badania potwierdzające. SAMe może wywołać manię u osób z zaburzeniem dwubiegunowym.
Kwasy tłuszczowe omega-3 – Te zdrowe tłuszcze znajdują się w rybach zimnowodnych, siemieniu lnianym, oleju lnianym, orzechach włoskich i innych. Suplementy Omega-3 są badane jako możliwe leczenie depresji. Chociaż uważa się je za ogólnie bezpieczne, w dużych dawkach suplementy omega-3 mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami. Konieczne są dalsze badania w celu ustalenia czy spożywanie pokarmów zawierających kwasy tłuszczowe omega-3 może pomóc w łagodzeniu depresji.
Produkty odżywcze i dietetyczne nie są monitorowane w taki sam sposób jak leki. Nie zawsze można być pewnym, co otrzymujesz i czy jest to w pełni bezpieczne. Ponadto, niektóre suplementy ziołowe i dietetyczne mogą zakłócać działanie leków na receptę lub powodować niebezpieczne interakcje, przed zastosowaniem jakichkolwiek suplementów należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą.
Połączenia między umysłem a ciałem
Osoby praktykujące medycynę integracyjną uważają, że umysł i ciało muszą być w harmonii, aby zachować zdrowie. Przykłady technik umysłu i ciała, które mogą być pomocne w depresji, to:
- akupunktura,
- techniki relaksacyjne, takie jak joga lub tai chi,
- medytacja,
- zajęcia z przewodnikiem duchowym,
- terapia masażem,
- muzyka lub terapia sztuką,
- ćwiczenia aerobowe.
Opieranie się wyłącznie na tych terapiach zazwyczaj nie wystarcza do leczenia depresji. Mogą być one jednak pomocne, gdy są stosowane w połączeniu z lekami i psychoterapią.
Radzenie sobie i wsparcie
Porozmawiaj ze swoim lekarzem lub terapeutą na temat poprawy umiejętności radzenia sobie ze stresem i wypróbuj te wskazówki:
- Uprość swoje życie – Ograniczaj obowiązki, jeśli to możliwe i ustal rozsądne cele. Daj sobie pozwolenie, aby mniej robić, gdy czujesz się źle.
- Pisz w dzienniku – Pamiętnik, w ramach leczenia, może poprawić nastrój, umożliwiając wyrażanie bólu, złości, strachu lub innych emocji.
- Czytaj renomowane książki i strony internetowe – Lekarz lub terapeuta może polecać książki lub strony internetowe do przeczytania.
- Zlokalizuj pomocne grupy – Wiele organizacji oferuje edukację, grupy wsparcia, doradztwo i inne zasoby pomagające w depresji. Programy pomocy pracowniczej i grupy religijne mogą również oferować pomoc w kwestiach zdrowia psychicznego.
- Nie izoluj się – Staraj się uczestniczyć w zajęciach towarzyskich i regularnie spotykaj się z rodziną lub przyjaciółmi. Grupy wsparcia dla osób z depresją mogą pomóc ci nawiązać kontakt z innymi, którzy stają przed podobnymi wyzwaniami i dzielą się doświadczeniami.
- Dowiedz się, jak się zrelaksować i radzić sobie ze stresem – Przykłady obejmują medytację, progresywne rozluźnienie mięśni, jogę i tai chi.
- Strukturyzuj swój czas – Zaplanuj swój dzień. Może się okazać, że pomaga w tym sporządzenie listy codziennych zadań, użycie karteczek samoprzylepnych jako przypomnień lub planera, aby zachować porządek.
- Nie podejmuj ważnych decyzji, gdy masz obniżony nastrój – Unikaj podejmowania decyzji, kiedy czujesz się przygnębiony, ponieważ możesz nie myśleć jasno.
Przygotuj się do wizyty u lekarza
Oto kilka informacji, które pomogą Ci przygotować się na spotkanie z lekarzem. Przed spotkaniem, zrób listę, na której znajdą się:
- wszelkie objawy, które wystąpiły, w tym wszystkie, które mogą także wydawać się niezwiązane z powodem wizyty,
- kluczowe informacje osobiste, w tym wszelkie istotne napięcia lub ostatnie zmiany w życiu,
- wszystkie leki, witaminy i inne suplementy, które stosujesz, w tym dawki,
- pytania, które możesz zadać swojemu lekarzowi lub specjalistom od zdrowia psychicznego.
Jeśli to możliwe, zaproś członka rodziny lub przyjaciela, aby pomógł Ci zapamiętać wszystkie informacje dostarczone podczas spotkania. Kilka podstawowych pytań, które warto zadać lekarzowi, to:
- Czy depresja jest najbardziej prawdopodobną przyczyną moich objawów?
- Jakie są inne możliwe przyczyny moich objawów?
- Jakich testów będę potrzebować?
- Jakie leczenie będzie dla mnie najlepsze?
- Jeśli mam inne problemy zdrowotne, w jaki sposób można je leczyć równolegle?
- Czy są jakieś ograniczenia, które muszę przestrzegać?
- Czy powinienem złożyć wizytę u psychiatry lub innego specjalisty od zdrowia psychicznego?
- Jakie są główne efekty uboczne działania leków?
- Czy istnieje ogólna alternatywa dla przepisywanego leku?
Nie wahaj się zadawać innych pytań podczas wizyty.
Lekarz podczas wizyty prawdopodobnie zada Ci kilka pytań. Przygotuj się, aby odpowiedzieć na nie, nie marnując czasu:
- Kiedy Ty lub Twoi bliscy zauważyliście objawy depresji?
- Jak długo masz depresję? Czy na ogół zawsze czujesz się słabo czy Twój nastrój zmienia się w czasie?
- Czy masz kiedykolwiek myśli samobójcze, kiedy czujesz się przytłoczony?
- Czy objawy zaburzają codzienne życie lub relacje z innymi?
- Czy masz krewnych z depresją lub innym zaburzeniem nastroju?
- Jakie masz inne mentalne lub fizyczne problemy zdrowotne?
- Czy pijesz alkohol lub używasz narkotyków?
- Ile śpisz w nocy? Czy zmienia się to z czasem?
- Co, jeśli w ogóle, poprawia objawy?
- Co, jeśli w ogóle, wydaje się pogarszać twoje objawy?