Olejek nagietkowy – Zastosowania, właściwości, opinie

2
24749
olejek nagietkowy
Olejek nagietkowy od stuleci stosowany był jako cenny preparat leczniczy i kosmetyczny

Ze względu na swoje wyjątkowe, nagietek lekarski jest wciąż chętnie wykorzystywany w medycynie homeopatycznej. Jednakże ekstrahowany z tej rośliny olejek, wcale nie posiada mniej cennych właściwości, niż sama roślina. Olejek nagietkowy to wspaniały środek leczniczy i pielęgnacyjny, z którego niewątpliwie warto często korzystać. Poznajmy na czym polega jego siła działania i jak z niej czerpać najwięcej korzyści.

Dzięki temu artykułowi dowiesz się więcej na temat olejku nagietkowego, powstającego poprzez destylację płatków kwiatów tej wspaniałej rośliny leczniczej. Przedstawiamy również w jaki sposób produkt ten korzystnie wpływa na zdrowie i w jaki sposób można go na co dzień wykorzystywać.

Czym jest nagietek i olejek nagietkowy

Nagietek swoją nazwą obejmuje całkiem sporą grupę roślin, należących do rodziny astrowatych Asteraceae, prawdopodobnie pochodząca z Azji Zachodniej, Europy Zachodniej, a także z regionów Morza Śródziemnego. Wspólna nazwa „nagietek” odnosi się do Maryi Dziewicy, z którą roślina kojarzona była od XIV wieku, kiedy to została przez Anglików włączona do pierwszych receptur leczniczych.

Przez wczesnych Chrześcijan nagietek był wykorzystywany w czasie różnego rodzaju rytuałów i świąt, w celu uczczenia Matki Boskiej. Natomiast starożytni Egipcjanie uważali, że nagietek wykazuje właściwości odmładzające, dlatego znajdował się on w owym czasie w zainteresowaniu elit społecznych. Hindusi natomiast wykorzystywali kwiaty nagietka do zdobienia świątyń swoich bogów, a także do barwienia żywności, tkanin oraz wytwarzania kosmetyków.

Nagietek lekarski (Calendula officinalis L.) jest najczęściej uprawianym gatunkiem tej rośliny, a także najczęściej wykorzystywanym do produkcji oleju roślinnego. „Calendula” pochodzi od łacińskiego słowa „kalendae”, czyli „małego kalendarza”, ponieważ kwiat kwitnie w pierwszych dniach miesiąca. Nie należy jednak mylić tej rośliny z powszechnie uprawianą w ogródkach odmianą zwaną Tagets.

Zioło calendula, z charakterystycznymi ognistoczerwonymi i żółtymi płatkami, posiada wiele cennych składników, m.in. flawonoidów. Związki te występują naturalnie w warzywach oraz owocach, a także stanowią substancję, która nadaje roślinom piękny żółty kolor.

Olejek nagietkowy produkuje się z wierzchołków kwiatów i stanowi substancję dosyć lepką i kleistą. Posiada on dość charakterystyczny i nietypowy aromat, porównywany często do drewna, a nawet do zgniłych kwiatów. Ten osobliwy zapach do wielu osób nie przemawia, nawet, jeśli jest wykorzystywany w lekarstwach. Warto jednak niewątpliwie dostrzec zalety jego stosowania, które postaramy się nieco przybliżyć w dalszej części artykułu.

Zastosowanie olejku z nagietka

Olejek nagietkowy potencjalnie posiada liczne zastosowania, które można podzielić na trzy generalne grupy:

  1. Zdrowie i pielęgnacja urody

  • Olejek z nagietka wykazuje właściwości toniczne, sudorystyczne, emmenagogiczne i antyspasmodyczne. Dzięki nim stosowany jest często do celów pielęgnacji i leczenia skóry ciała. Można go także spotkać jako jeden ze składników wielu preparatów dermatologicznych oraz kosmetyków naturalnych.
  • Olejek nagietkowy wykazuje naturalne działanie przeciwzapalne, dlatego właśnie skutecznie wspiera leczenie ran, trądziku, łzawicy, wrzodów, a także wyprysków, żylaków oraz innym podobnych chorób. Pomaga łagodzić ból, swędzenie oraz zapalenie skóry.
  • Olej nagietkowy pomaga również złagodzić oraz zmiękczyć skórę i z tego powodu jest on dobrym dodatkiem do kremów i kosmetyków do masażu. Można go również wykorzystać w mieszance olejków roślinnych, przeznaczonych do pielęgnacji skóry.
  1. Gotowanie i jedzenie

  • Już od średniowiecza płatki nagietka były stosowane w gotowaniu jako „szafran ubogich”. Stosowano go do barwienia masła, serów i wielu gotowych dań. Z czasem, do celów kulinarnych zaczęto również stosować olej nagietkowy.
  • W czasach elżbietańskich, zarówno płatki kwiatów, jak i liście rośliny były wykorzystywane do produkcji sałatek. Chociaż często liście okazały się zbyt intensywne w smaku. Płatkami kwiatów przyprawiano zupy i gulasze.
  1. Praktyczne zastosowanie

  • Suszone płatki nagietka od wieków stosowane były jako naturalny barwnik. Można również było dodawać je do mieszanki przypraw, zapewniając dodatkowe walory estetyczne.

Olej z nagietka – Skład

Podczas jednego z badań pozyskano olejek nagietkowy z bardzo niską wydajnością, wynoszącą jedynie 0,3% masy. Zastosowano do tego destylacji parowej z kohobacją z kwiatów i całych roślin. Naukowcy zidentyfikowali 66 składników, w tym alkohole seskterpenowe z α-kadinolem, które stanowiły główny składnik, bo około 25% całości. Olejek pozyskany z całej rośliny różni się od olejku z samych kwiatów, przede wszystkim obecnością węglowodorów monoterpenowych oraz alkoholu.

Podstawowe składniki aktywne olejku nagietkowego to flawonoidy, saponosen, alkohol triterpenowy i gorzka zasada. Własne składniki nagietka to także olejki eteryczne, karotenoidy, flawonoidy, śluz, żywica, polisacharydy, aromatyczne kwasy roślinne, a także saponiny, glikozydy oraz sterole.

Olejek z nagietka – Korzyści zdrowotne i pielęgnacyjne

Tradycyjnie używany jest przy zaparciach i bólu brzucha. Dzięki niemu skóra uzyskać może wiele korzyści, głównie za sprawą właściwości przeciwutleniających oraz przeciwbakteryjnych olejku. Oto niektóre z tradycyjnych wskazań do jego stosowania:

  1. Olejek nagietkowy na suchą lub pękającą skórę

Doskonale nawilża skuchą i spękaną skórę. Pomaga również łagodzić oraz zmniejszać ból, występujący na obszarach dotkniętych spękaniami. Zapobiega także powstawaniu miejscowych infekcji.

  1. Olej z nagietka leczy stany zapalne skóry

dobrze działa na opuchnięte mięśnie i siniaki. Działanie przeciwzapalne, pomagając od razu zmniejszyć obrzęki. Olejek nagietkowy wspomaga również leczenie żylaków, pajączków, a także owrzodzeń.

  1. Olejek nagietkowy pomaga w pielęgnacji skóry dziećmi

Ten wyjątkowy produkt naturalny pomaga złagodzić objawy wyprysków pieluszkowych, które mogą być bardzo nieprzyjemne dla niemowlaków.

  1. Olej z nagietka można stosować na drobne skaleczenia i rany

Działanie antyseptyczne i przeciwgrzybiczne oleju przyspieszają gojenie ran. Pomagają również w złagodzeniu objawów ukąszeń owadów, trądziku oraz odleżyn.

  1. Olej z nagietka łagodzi problemy ze skórą

Wypryski, łuszczycę, zapalenie skóry i inne problemy dermatologiczne od wieków łagodzone były poprzez miejscowe stosowanie olejku nagietkowego. Jego działanie przeciwgrzybiczne pozwala również wspomóc walkę z grzybicą stóp i grzybicą pachwiny.

Najczęstsze zastosowania oleju z nagietka

Olejek nagietkowy stosowany jest w bardzo różnych produktach. Najczęściej spotkać go można jako bazę do napojów zdrowotnych, solanek, kremów, kosmetyków do pielęgnacji ciała, jak również rozmaitych maści ziołowych. Bardzo często wykorzystuje się go również jako bazę w mieszankach do aromaterapii. Poza tym, oleju z nagietka można używać w naturalnych recepturach farbowania włosów.

Dawniej samodzielnie przygotowywano olej na bazie tego wspaniałego ziela. Olejek nagietkowy można uzyskać poprzez umieszczenie suszonych płatków rośliny w oleju bazowym, np. oleju słonecznikowym czy oleju rzepakowym. Dla uzyskania lepszej jakości produktu oba te składniki można miksować w benderze. Całość należy poddać procesowi infuzji przez około dwa lub więcej tygodni, by wydobyć z mieszanki więcej cennych właściwości. Kiedy olej jest już gotowy, całość należy przefiltrować przez gęste sito, tak by nie przedostały się do niego kwiaty. Olej z nagietka można stosować bezpośrednio na skórę lub jako dodatek do stosowanego kremu czy balsamu.

Bezpieczeństwo stosowania oleju z nagietka

Generalnie olej z nagietka jest bezpieczny dla zdrowia, jednakże warto przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:

  1. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny unikać stosowania olejku z nagietka. Nie należy przyjmować nagietka doustnie, gdyż może przyczynić się do poronienia. Warto unikać również stosowania olejku z nagietka miejscowo.
  1. U osób z alergią na rośliny pokrewne, jak chryzantemy czy stokrotki, również może wystąpić reakcja alergiczna na nagietek. Jeśli masz alergię, to przed rozpoczęciem stosowania olejku skonsultuj się ze swoim lekarzem lub przynajmniej wykonaj miejscową próbę alergiczną.
  1. Połączenie oleju z nagietka i leków przyjmowanych przed i po zabiegu chirurgicznym może spowodować zwiększenie senności. Dlatego stosowanie go powinno być zaprzestane na dwa tygodnie przed planowanym zabiegiem.

Ewentualne skutki uboczne działania oleju nagietkowego

Jeśli nie jesteś w ciąży, nie karmisz piersią, ani też nie jesteś uczulony czy w najbliższym czasie nie będziesz poddawany zbiegowi chirurgicznemu, to możesz bezpiecznie używać oleju z nagietka, bez obaw o skutki uboczne. Jednakże zawsze lepiej skonsultować stosowanie olejku z lekarzem. Tym bardziej, jeśli chcesz go używać w celach terapeutycznych.

Pamiętaj jednak, że leki uspokajające oraz leki antydepresyjne CNS mogą wchodzić w interakcje z olejkiem nagietkowym. W takiej sytuacji może pojawić się nadmierna senność, zwłaszcza w połączeniu z lekami uspokajającymi. Oto niektóre z tych związków: klonopina, donnatal, czy ambien. Warto również w takim przypadku sprawdzić dobre i naturalne sposoby na sen.

Jak samodzielnie wykonać olejek nagietkowy

W procesach laboratoryjnych olejek nagietkowy ekstrahuje się poprzez destylację parową. Nie istnieje domowa metoda na uzyskanie 100% oleju z samego nagietka, dlatego też olejek taki będzie olejkiem infuzjnym, a nie czystym olejkiem, pochodzącym z tej rośliny.

W celu uzyskania olejku z kwiatów należy je zanurzyć praktycznie w dowolnym oleju bazowym, a najlepiej w oliwie z oliwek. Powstały olejek powinien finalnie posiadać barwę złoto-pomarańczową.

W celu samodzielnego przygotowania oleju z nagietka należy postępować następująco:

Metoda zimnej infuzji

Jest to najczęściej wykorzystywana metoda, gdyż chroni delikatne płatki nagietka przed wpływem ciepła.

  1. Przygotowanie potrzebnych składników:
  • suszone płatki nagietka,
  • olej bazowy – najlepiej w tej roli sprawdzają się: oliwa z oliwek, olejek migdałowy lub olej słonecznikowy,
  • czysty szklany pojemnik.
  1. Umieszczenie w czystym szklanym słoiku odpowiedniej ilości suszonych płatków nagietka.
  1. Zalanie zawartości słoika olejem bazowym, tak by całkowicie i z lekkim naddatkiem zakrył płatki.
  1. Umieszczenie słoika w słonecznym miejscu na cztery tygodnie, by zawartość poddała się procesowi infuzji.
  1. Usunięcie z oleju płatków, najlepiej przy użyciu odpowiedniego sitka lub gazy.
  1. Przechowywanie olejku w szklanym i zamkniętym pojemniku do roku.

 

Metoda gorącej infuzji

ta metoda jest znacznie szybsza niż infuzja na zimno, jednakże nie daje równie dobrych rezultatów w zakresie jakości olejku.

  1. Umieszczenie odpowiedniej ilości suszonych płatków nagietka w suchym, szklanym pojemniku.
  2. Wlanie do słoika oleju bazowego, tak by dokładnie zakrył płatki.
  3. Umieszczenie słoika w rondlu z wodą i podgrzewanie na bardzo małym ogniu przez około cztery godziny, przy sporadycznym mieszaniu.
  4. Usunięcie płatków z oleju i przelanie do czystego polemika z pokrywką.

Domowej roboty olejek nagietkowy można stosować jako:

  • olejek do pielęgnacji ciała po kąpieli,
  • oliwki dla niemowląt,
  • oliwki do opalania z delikatnym filtrem,
  • domowego środka do pielęgnacji suchej skóry,
  • domowego kremu na stany zapalne skóry.
Poprzedni artykułSylimaryna z ostropestu w lecznictwie
Następny artykułOliwa z oliwek – Rodzaje, właściwości, zastosowania
Jestem zawodową zielarką i fitoterapeutką absolutnie zakochaną w swojej pracy. Chętnie dzielę się swoją wiedzą na temat świata roślin, a w szczególności chętnie piszę o ich zbawiennym wpływie na nasze zdrowie i samopoczucie. Interesują mnie szczególnie dawne przepisy oraz formuły lecznicze i pielęgnacyjne, z których wiele posiada już solidnie potwierdzone naukowo działanie. W większości przypadków moje artykuły nie powinny być jednak traktowane jako rodzaj porady medycznej, a jedynie inspiracja i wstęp do dalszych poszukiwań. Warto bowiem pamiętać, że niewłaściwe stosowanie ziół i innych roślin może przynosić skutki odwrotne od oczekiwanych.

2 KOMENTARZE

  1. Nagietek to wspaniałe zioło na wysypki i trądzik, polecam olejek eteryczny nagietkowy.Pierwszy raz przeczytałam o nim w książce Olejki eteryczne i aromaterapia, która notabene jest ciekawą skarbnicą i którą polecam. Olejek eteryczny z nagietka jest też jednym z nielicznych olejków, które można stosować u niemowląt. Doradzam, bo sprawdziłam.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.