Olej sezamowy – Właściwości i zastosowania

0
6320
olej sezamowy
Dobrej jakości olej sezamowy zapewnić może wiele cennych korzyści zdrowotnych

Olej sezamowy to lekki i niezwykle odżywczy tłuszcz roślinny, otrzymywany z nasion sezamu. Dzięki swoim cennym właściwościom, posiada wiele zastosowań i może zapewnić liczne korzyści dla zdrowia. Olej sezamowy posiada również niezaprzeczalne walory smakowe, dlatego może wzbogacić wiele potraw. Ponadto można go stosować do celów pielęgnacyjnych. W niniejszym artykule przybliżamy jego najważniejsze cechy, które mogą się okazać przydatne w codziennym zastosowaniu.

Zapewne w obecnych czasach nie jest bardzo popularny, ale w starożytnych Indiach pełnił bardzo ważną rolę. Jeden z pierwszych kronikarzy ajurwedyjskich wspomina, że olej sezamowy to najlepszy środek do łagodzenia wielu dolegliwości zdrowotnych. Te zapiski są jednymi z najstarszych, dotyczących tego wyjątkowego produktu. Dopiero stosunkowo od niedawna powracamy do dawnych ustaleń i zaczynamy ponownie zdawać sobie sprawę z jego niesamowitych korzyści. Obecnie wskazuje się najczęściej, że olej sezamowy może pomóc nam osiągnąć nieskazitelną cerę, piękne włosy, dużą ilość składników odżywczych i skuteczniej dbać o nasze zdrowie.

Pochodzenie oleju sezamowego

Olej sezamowy pozyskiwany jest z nasion sezamu, których ziaren istnieje wiele gatunków. Generalnie wszystkie one nadają się do bycia surowcem do produkcji oleju. Rośliny z których powstaje mają szczególne właściwości przystosowawcze, gdyż bardzo dobrze znoszą np. susze. Tym sposobem dotarły one do wielu miejsc na świecie, takich jak Chiny, Egipt i Bliski Wschód, gdzie są one jednymi z głównych surowców do ekstrakcji olejów.

Najczęściej jednak olej sezamowy pozyskiwany jest z dwóch odmian. Białe nasiona sezamu, w kolorze białym lub kremowym, nadają olejowi jasny kolor. Z kolei czarny sezam, posiada o wiele ciemniejsze nasiona i analogicznie wykonywany z nich olej jest znacznie ciemniejszy. Istnieją także inne kolory sezamu, takie jak żółty, czy czerwony, z których olej jest także dostępny, ale znacznie rzadziej. Zazwyczaj jest on bowiem znacznie niższej jakości i przydatności. Pamiętajmy jednak, by podczas zakupów zawsze wybierać olej tłoczony na zimno. Tylko tego rodzaju produkt nierafinowany będzie zapewniał optymalne właściwości i korzyści zdrowotne.

Właściwości oleju sezamowego

Olej sezamowy wykazuje wiele cennych właściwości leczniczych i terapeutycznych, a główne z nich to przede wszystkim działanie:

  • przeciwzapalne – pomaga w redukcji zapalenia z powodu dużej zawartości zdrowych kwasów tłuszczowych,
  • przeciwutleniające – zawiera szeroki profil roślinnych przeciwutleniaczy,
  • przeciwcukrzycowe – łagodzi niektóre objawy cukrzycy,
  • hipotensyjne – efektywnie wspomaga regulację ciśnienia krwi,
  • antybakteryjne – skutecznie hamuje rozwój wielu szczepów bakterii,
  • przeciwmiażdżycowe – zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy i związanych z nią powikłań,
  • antydepresyjne – poprawia nastrój,
  • ochronne – chroni DNA komórek organizmu przed uszkodzeniem przez czynniki zewnętrzne, takie jak promieniowanie,
  • przeciwnowotworowe – wzmacnia ochronę i hamuje rozwój określonych nowotworów,
  • zmiękczające – stanowi doskonały balsam, który wspaniale koi suchą skórę,
  • anti-aging – zawiera potężne składniki odżywcze, zapobiegające przedwczesnemu starzeniu się,
  • regeneracyjne – wspomaga naprawę i przyrost nowych komórek skóry,
  • ziarnujące – wspomaga gojenie się ran,
  • chroniące przed promieniowaniem UV – może być stosowany w naturalnych preparatach chroniących przed słońcem,
  • przeciwreumatyczne – jest powszechnie stosowany w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów,
  • przeciwcholesterolowe – poprawia profil lipidowy krwi,
  • detoksykujące – jeden z niewielu olejków do masażu znany z usuwania toksyn z organizmu,
  • rozgrzewające – tworzy uczucie ciepła w trakcie masażu,
  • przeczyszczające – szybko przynosi ulgę przy zaparciach.

Istnieje wiele opisów oleju sezamowego w starożytnych pismach, niestety wiele z jego zastosowań jest w tej chwili niezrozumiałe, a tym samym trudne do odtworzenia. Zapewne w swoim czasie poznamy inne właściwości lecznicze i pielęgnacyjne tego znanego od tysiącleci oleju.

Olej sezamowy – Zastosowania w ochronie zdrowia i urody

Dzięki wyżej wymienionym właściwościom olej sezamowy znaleźć może liczne zastosowania, z których najważniejsze wymieniamy poniżej.

  1. Naturalny środek do pielęgnacji twarzy

Dobrej jakości olej sezamowy można z powodzeniem stosować bezpośrednio na skórę twarzy. Przede wszystkim doskonale poprawia jej strukturę, dzięki czemu staje się ona bardziej miękka i gładka. Ze względu na właściwości zmiękczające i nawilżające świetnie nadaje się jako składnik wielu kosmetyków pielęgnacyjnych. Stosując niewielką ilość oleju z nasion sezamu można także pomóc zapobiegać powstawaniu zmarszczek. Efekt ten uzyskiwany jest za pomocą obecności specjalnego mikroelementu, znanego pod nazwą sezamol. Składnik ten może także rozjaśniać plamy słoneczne i pomagać w przypadku nieregularnej pigmentacji. Ze względu na swoje właściwości antyoksydacyjne, jak i przeciwsłoneczne, zapewnia skórze podwójną ochronę przed promieniami UV.

  1. Olejek do masażu

Olej sezamowy, pomimo tego, że jest cięższy od większości innych znanych olejków, może być z powodzeniem stosowany do masażu. Działa odtruwająco na organizm przez skórę. Aby wykonać prawidłowy masaż olejem sezamowym, należy go lekko wstępnie rozgrzać i obficie nałożyć na skórę. Chodzi bardziej o swoistą kąpiel skóry w oleju, niż sam efekt poślizgu. Mocno wmasuj go w skórę i pozostaw na niej przez około 15-30 minut. Po tym czasie zmyj go wodą. Olej sezamowy jest idealny do stosowania przed porannym prysznicem. Masaż nim wspaniale detoksykuje cały organizm i poprawia ukrwienie skóry.

  1. Naturalny preparat do pielęgnacji włosów i skóry głowy

Podobnie jak dla skóry ciała, olej sezamowy jest doskonały do masażu skóry głowy. Przede wszystkim głęboko nawilża i poprawia stan mieszków włosowych. Olej sezamowy ma zdolności naprawcze dla włosów uszkodzonych przez środki chemiczne, takie jak mydła, szampony, odżywki, farby do włosów, a także zabiegi termiczne. Rozpuszcza wiele toksyn znajdujących się na skórze głowy i jest idealny do wzmocnienia włosów na przykład po kąpieli w morskiej wodzie. Pozostałe, bardziej popularne zastosowania w tym zakresie to przede wszystkim:

  • Leczenie gorącym olejem sezamowym – w tym celu stosuj ciepły olej sezamowy na włosy i skórę głowy, w ramach jej leczenia. Wspomaga on leczenie suchości i łupieżu. Zabieg ten sprawia, że ​​włosy stają się bardziej miękkie i z mniejszą skłonnością do splątań.
  • Odżywianie mieszków włosowych – olej ten posiada bardzo dobry profil kwasów tłuszczowych, które wzmacniają niezbędne dla zdrowia skóry głowy mieszki włosowe.
  • Środek na łupież owłosionej skóry głowy – eliminuje łuszczenie i suchość, dlatego też zwalcza łupież.
  • Antidotum na wypadające włosy – olej sezamowy może być przydatny w zapobieganiu wypadaniu włosów, które występuje z powodu zakażeń grzybiczych skóry głowy. posiada on silne działanie antygrzybiczne.
  • Sposób na szybkie mycie – wychodzisz i potrzebujesz trochę połysku na matowych włosach? Nie ma sprawy. Wystarczy zastosować 4 – 5 kropli oleju sezamowego i wetrzeć go w kosmyki. Możesz też w ten sposób pozbyć się rozdwajających się końcówek.
  • Naturalny środek na wszy – w tym celu warto dodać do niego kilka kropli olejku lawendowego i olejku rozmarynowego i zastosować do leczenia gorącym olejem na skórę głowy.
  1. Środek antydepresyjny

Sezam, przyjmowany wewnętrznie lub w formie masażu, pomaga w leczeniu depresji. Badania wskazały, że pochodzący z oleju sezamowego sezamol hamuje wytwarzanie cytokin, takich jak TNF-a. Zmniejsza to ryzyko wystąpienia depresji klinicznych, z powodu ciągłego stresu.

  1. Antidotum na choroby jamy ustnej

Olej sezamowy jest równie dobry do płukania jamy ustnej, jak popularny olej kokosowy. Nabierz jego odpowiednią ilość i płucz nim usta przez około 5 minut. Doskonale zabija bakterie i grzyby z rodzaju Candida, które powodują pleśniawki i inne infekcje. Płukanie ust olejem sezamowym wspomaga tez leczenia zapalenia dziąseł.

  1. Zapewnienie lepszego zdrowia jelit

Ekologiczny olej sezamowy może przyczyniać się do poprawy zdrowia jelit. Regularne konsumowanie oleju sezamowego podczas regularnych posiłków może poprawić pewne stany zapalne przewodu pokarmowego, takie jak IBS, IBD, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i chorobę Leśniowskiego-Crohna. Jest również pomocny w leczeniu niedrożności jelit.

  1. Utrzymanie zdrowego poziomu cholesterolu

Ze względu na obecność zdrowych kwasów tłuszczowych, olej sezamowy może obniżyć poziom cholesterolu LDL ,przez cały czas utrzymując odpowiedni poziom cholesterolu HDL. Ponieważ stężenie cholesterolu HDL, czyli tzw. dobrego cholesterolu, wzrasta, ciało staje się zdrowsze. Olej sezamowy może w ten sposób zmniejszyć ryzyko wielu dolegliwości, w tym chorób serca.

  1. Wzmocnienie ochrony przeciwnowotworowej

Olej sezamowy został zidentyfikowany, jako naturalny środek antynowotworowy w odniesieniu do poszczególnych rodzajów choroby, szczególnie jelita grubego, mózgu, jajnika, płuc, prostaty, nerek, skóry oraz białaczki. Efekt przeciwnowotworowy oleju sezamowym wynika z obecności ligniny o nazwie sezamina. Posiada ona działanie cytotoksyczne w stosunku do komórek nowotworowych, skutecznie blokując ich proliferację.

  1. Sposób na wzmocnienie przeciwdziałania cukrzycy

Dobrej jakości i tłoczony na zimno olej sezamowy w diecie obniża stężenie glukozy we krwi, co ma wielkie znaczenie dla osób cierpiących na cukrzycę.

  1. Środek pielęgnacyjny na włosy po kąpieli w basenie

Idąc na basen, skorzystaj z oleju sezamowego. Regularne pływanie w chlorowanej wodzie sprawia, że włosy nabierają zielonkawego koloru i znacznie się osłabiają. Efekt ten może być zażegnany poprzez stosowanie oleju sezamowego przed lub po kąpieli w basenie. Pomaga on w wypłukaniu związków chloru z włosów.

  1. Niezastąpiony dodatek do zdrowej diety

Można, a czasem nawet zaleca się stosować olej sezamowy w codziennej diecie. Ma on przyjemny, słodki smak i łagodny zapach. Można go dodawać do sałatek jak i mięsa, a także skorzystać z jego smaku w wielu kulinarnych recepturach.

Skutki uboczne, bezpieczne dawkowanie i toksyczność

Olejek sezamowy jest na ogół bezpieczny, jednak zaleca się stosować go w umiarkowanych dawkach. Generalnie nie działa drażniąco na skórę i nie jest także fotoalergiczny. Nie ma również wyznaczonych dokładnych granic jego dawkowania, lub zbadanych działań toksycznych. Nie powinien być jednak stosowany przez ludzi z alergią na sezam, jak i z przewlekłą biegunką.

Informacje lecznicze i odżywcze

Olej z ziaren sezamu posiada niską zawartość tłuszczów nasyconych, a tym samym wysokie ilości MUFA, czyli jednonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz PUFA – wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. 100g oleju sezamowego zawiera:

  • tłuszcze nasycone – 14,2 g,
  • MUFA – 39,7 g,
  • PUFA – 41,7 g.

W bardziej szczegółowym zestawieniu zawiera składniki:

  • kwas linolowy – 35-50%,
  • kwas oleinowy – 35%,
  • kwas palmitynowy – 12%,
  • kwas stearynowy – 3,5-6%,
  • kwas eikozenowy – 1%,
  • kwas alfa-linolenowy – 1%,
  • kwas palmitoleinowy – 0,5%,
  • kwas arachidonowy – śladowe ilości,
  • kwas behenowy – śladowe ilości,
  • kwas erukowy – śladowe ilości,
  • sezamol – śladowe ilości,
  • sesamolin – śladowe ilości,
  • sezamina – śladowe ilości,
  • witamina E – 1,4 mg,
  • witamina K – 13,6 μg.

Zaskakujące jest to, że najbardziej znaczące korzyści zdrowotne oleju sezamowego, wynikają nie z najbardziej bogato reprezentowanych kwasów tłuszczowych omega-6, czyli kwasu linolowego, ale z obecności konkretnych trzech składników odżywczych – sezaminy, sesamoliny i sezamolu. Gęstość oleju wynosi 0,915g / ml, co jest wartością idealną dla oleju do masażu. Nie ma wskazań odnośnie właściwej temperatury jego przechowywania.

Ekologiczny olej sezamowy jest silnym antyoksydantem i prawdopodobnie posiada wiele nieodkrytych jeszcze korzyści dla zdrowia. Może mieć możliwość zwiększenia zdrowia kości, leczyć rany, a także zwiększać odporność organizmu. W codziennej diecie może mieć również wpływ regeneracyjny, utrzymując w ten sposób umysł i ciało przed postępem starzenia.

Jak wprowadzić olej sezamowy do diety?

Olej sezamowy może nadać pysznego i orzechowego smaku szerokiej gamie potraw. Jest popularnym składnikiem przede wszystkim kuchni azjatyckiej i bliskowschodniej. Istnieje jednak kilka odmian tego oleju, z których każdy oferuje nieco inny smak i aromat.

Nierafinowany olej sezamowy jest jasny, ma orzechowy smak i najlepiej go stosować podczas gotowania na małym lub średnim ogniu. Rafinowany olej sezamowy, który jest bardziej przetworzony, ma neutralny smak i najlepiej nadaje się do smażenia w głębokim tłuszczu. Na rynku dostępny jest także ciemnobrązowy olej sezamowy, który ma delikatny smak, dzięki czemu najlepiej nadaje się do sosów i marynat.

Oto proste dania, do których można z powodzeniem dodać olej z nasion sezamu włączając go do swojej codziennej diety:

  • frytki,
  • sezamowe kluseczki,
  • marynaty do mięsa lub ryb,
  • winegret,
  • sosy lub dipy.

Prawdopodobnie produkt tego rodzaju można z łatwością znaleźć w lokalnym sklepie spożywczym lub kupić go online.

Podsumowanie

Olej sezamowy to pyszny i zdrowy tłuszcz, który bez wątpienia warto i dość łatwo można dodać do swojej codziennej diety.

Dzięki zawartości przeciwutleniaczy i właściwościom przeciwzapalnym może zapewnić korzyści dla zdrowia serca, stawów, skóry, włosów i nie tylko. Potrzebne są jednak dalsze badania na ludziach w celu zbadania potencjalnie pozytywnych skutków jego działania.

Warto skorzystać z jego zalet, dodając go do rozmaitych przepisów i spożywając go w ramach zbilansowanej diety.

 

Źródła

Serwis Skarbnica Natury korzysta tylko z wysokiej jakości źródeł, w tym recenzowanych badań naukowych, aby treść naszych artykułów poprzeć faktami. Poznaj naszą politykę redakcyjną, aby dowiedzieć się więcej o tym, w jaki sposób sprawdzamy informacje i dbamy o to, aby nasze treści były precyzyjne, wiarygodne i godne zaufania.

 

Anti-Atherosclerotic and Anti-Inflammatory Actions of Sesame Oil. J Med Food. 2015 Jan 1; 18(1): 11–20. doi: 10.1089/jmf.2014.0138

Simvastatin Does Not Affect Nitric Oxide Generation Increased by Sesame Oil in Obese Zucker Rats. Oxid Med Cell Longev. 2018; 2018: 5413423. Published online 2018 Aug 30. doi: 10.1155/2018/5413423

Antinociceptive and Anti-Inflammatory Activities of the Sesame Oil and Sesamin. Nutrients. 2014 May; 6(5): 1931–1944. Published online 2014 May 12. doi: 10.3390/nu6051931

Sesame oil consumption exerts a beneficial effect on endothelial function in hypertensive men. Eur J Prev Cardiol. Author manuscript; available in PMC 2014 Apr 1. Published in final edited form as: Eur J Prev Cardiol. 2013 Apr; 20(2): 202–208. Published online 2012 Jan 25. doi: 10.1177/2047487312437625

Therapeutic effects of sesame oil on monosodium urate crystal-induced acute inflammatory response in rats. Springerplus. 2013; 2: 659. Published online 2013 Dec 7. doi: 10.1186/2193-1801-2-659

Effects of Sesame Butter (Ardeh) versus Sesame Oil on Metabolic and Oxidative Stress Markers in Streptozotocin-Induced Diabetic Rats. Iran J Med Sci. 2016 Mar; 41(2): 102–109.

Effect of Sesame Oil on Diuretics or ß-blockers in the Modulation of Blood Pressure, Anthropometry, Lipid Profile, and Redox Status. Yale J Biol Med. 2006 Mar; 79(1): 19–26. Published online 2007 Sep.

Anti-Inflammatory and Antioxidant Activities of the Nonlipid (Aqueous) Components of Sesame Oil: Potential Use in Atherosclerosi. J Med Food. 2015 Apr 1; 18(4): 393–402. doi: 10.1089/jmf.2014.0139

Putative antioxidant property of sesame oil in an oxidative stress model of myocardial injury. J Cardiovasc Dis Res. 2013 Sep; 4(3): 177–181. Published online 2013 Nov 1. doi: 10.1016/j.jcdr.2013.07.001

Quality Properties of Sesame and Olive Oils Incorporated with Flaxseed Oil. Adv Pharm Bull. 2017 Apr; 7(1): 97–101. Published online 2017 Apr 13. doi: 10.15171/apb.2017.012

Olive and Sesame Oil Effect on Lipid Profile in Hypercholesterolemic Patients, Which Better? Int J Prev Med. 2013 Sep; 4(9): 1059–1062

Sesame seeds essential oil and Sesamol modulate the pro-inflammatory function of macrophages and dendritic cells and promote Th2 response. Med J Islam Repub Iran. 2018; 32: 98. Published online 2018 Oct 10. doi: 10.14196/mjiri.32.98

Enteral sesame oil therapeutically relieves disease severity in rat experimental osteoarthritis. Food Nutr Res. 2016; 60: 10.3402/fnr.v60.29807. Published online 2016 Mar 30. doi: 10.3402/fnr.v60.29807

Daily sesame oil supplement attenuates joint pain by inhibiting muscular oxidative stress in osteoarthritis rat model. J Nutr Biochem. 2016 Mar;29:36-40. doi: 10.1016/j.jnutbio.2015.10.007. Epub 2015 Oct 26.

Effects of sesame oil in the model of adjuvant arthritis. Neuro Endocrinol Lett. 2009;30 Suppl 1:22-4.

Poprzedni artykułOlejek mango – Właściwości i zastosowania
Następny artykułOlej ryżowy – Korzyści odżywcze i właściwości
Jestem zawodową zielarką i fitoterapeutką absolutnie zakochaną w swojej pracy. Chętnie dzielę się swoją wiedzą na temat świata roślin, a w szczególności chętnie piszę o ich zbawiennym wpływie na nasze zdrowie i samopoczucie. Interesują mnie szczególnie dawne przepisy oraz formuły lecznicze i pielęgnacyjne, z których wiele posiada już solidnie potwierdzone naukowo działanie. W większości przypadków moje artykuły nie powinny być jednak traktowane jako rodzaj porady medycznej, a jedynie inspiracja i wstęp do dalszych poszukiwań. Warto bowiem pamiętać, że niewłaściwe stosowanie ziół i innych roślin może przynosić skutki odwrotne od oczekiwanych.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wstaw swój comentarz!
Wpisz tutaj swoje imię

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.